• Testisler
• Spermatozoonları ileten yollar
– Tubuli rekti, rete testis, duktuli efferentes, duktus epididimis, duktus deferentes, duktus ejakülatoryus ve
üretra• Bu yollara açılan eklenti bezleri
– Vezikula seminalis, prostat, glandula bulbouretralis
• Dış eşey organı
– Penis
Testisler • İki önemli görevi vardır
– Spermatozoon üretmek
– Erkeklik hormonu salgılamak
• Doğumdan önce karın boşluğunda bulunurlar
• Funikulus spermatikus ile asılıdırlar
• Sol testis sağa oranla biraz daha sarkık bulunur
• Vücut dışında ve iki uyluk arasındadır
Kriptorşidi • Tek veya çift taraflı olabilir
• Kriptorşid testis androjenleri üretir, ancak normal spermatozoa oluşturamaz
• Kriptorşid testis, neoplastik oluşumlara 10 kat daha fazla yatkındır
• Domuz , köpek ve aygırlarda daha yaygın, boğa, koç ve geyiklerde seyrek olarak görülür
Spermatozoonları ileten yollar • Seminifer tubuller (testislerin %90’ını oluşturur ve spermatozoonlar burada üretilir)
• Tubuli rekti
• Rete testis
• Duktuli efferentes (vaza efferentes)
• Duktus epididimis
• Epididimis
• Kaput
• Korpus
• Kauda
• Spermatozoonların toplanma ve depolanma yeri
• Spermatozoonlar epididimde olgunlaşır ve dölleme yeteneği kazanır
• Duktus deferens
• Ampulla duktus deferens (köpek ve domuzda yoktur)
• Duktus ejakülatorius
• Üretra
Seminal vezikül• Testosteronun denetimi altındadır
• Ampulla duktus deferensin alt ucuna açılan iki keseden oluşur
• Salgısı duktus ejakülatorius ile üretraya verilir
• Bu iki kanala spermatozoonların yapışmasını önler
• Spermanın %40-80’ini oluşturur
• Alkali özellikte, fruktoz (enerji kaynağı) ve prostaglandinleri (servikal mukus ile reaksiyona girerek spermatozoonları daha etkin hale getirir ve dişi üreme kanalında ters peristatik oluşturur) içerir
• Kedi, köpek ve lamada bulunmaz
Penis Erkek hayvanların çiftleşme organıdır
• İdrarı dışarı çıkarmak
• Meniyi dişinin üreme kanalına boşaltmak
• İki uyluk arasında bulunur
• 3 bölümden oluşur
• Kök (radiks penis)
• Gövde (korpus penis)
• Baş (glans penis)
• Penisin kök kısmı (iki crura’nın birleşmesiyle oluşur) arcus ishiadicus’un arka kısmından başlar. Bu kısmı gövde bölümü takip eder. Son kısmı da serbest olarak bulunan glanstan oluşur.
• Penisin iç yapısını erektil doku olarak da bilinen kavenoz doku oluşturur. Kavernoz doku sinüzoidlerin bulunduğu ve bağlayıcı dokudan penis fasiası ile ayrılan bir yapıdır.
• Aygırlarda bu erektil doku miktarı bağlayıcı doku ile kıyaslandığında dikkat çekici oranda fazladır.
• Boğalarda ise erektil doku miktarı bağlayıcı dokudan azdır.
• Üretra korpus penisin ventralinde bulunur.
• Koçlarda rahatlıkla görülebilen üretral bir çıkıntı vardır. Bu nedenle bazen üretra taşları üretrayı daraltabilir veya tamamen kapayabilir.bu durum üretral çıkıntının ampütasyonu ile düzeltilebilir.
• Köpeklerde glansın kaudal kısmında bulbus glandis denilen bir genişleme vardır. Bu genişleme bölgesi ile çiftleşme sırasında penisin vajina içinde kalma süresi uzatılmış olur.
• Boğa, koç ve erkek domuzlarda fleksura sigmoidea yapısı görülür. Penis erekte değilken S şeklindedir. Bu fleksuraya m. retractor penis bağlıdır.
• Horozlar memelilerden farklı olarak kan yerine lenf ile şişip ereksiyon haline gelen fallusa sahiptirler. Kaz ve ördeklerin erkeklerinde bulunan fallus horozlarınkinden daha gelişmiş olup aynı zamanda sarmal bir yapı göstermektedir.
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=7e8f4697fc3628101576b133a1190e8b&topic=4706.0