Giriş Yap
Kayıt Ol
Menu
Ana Sayfa
GençVeteriner | Veteriner Hekimlik ve Evcil Hayvan Portalı
Veteriner Hekim ve Evcil Hayvan Platformu
GençVeteriner | Veteriner Hekimlik ve Evcil Hayvan Portalı
»
Hayvanlar Alemi
»
Hayvan Irkları, Bilgileri, Resimleri
»
Koyunlar
»
Konu:
MERİNOS KOYUNLARINDA BEDEN ÖLÇÜLERİ KULLANILARAK İSTATİSTİKİ METODLARLA CANLI AĞ
MERİNOS KOYUNLARINDA BEDEN ÖLÇÜLERİ KULLANILARAK İSTATİSTİKİ METODLARLA CANLI AĞ
eXcaLibuN
·
1 ·
5167
« tarım ve köyişleri bakanlığı koyun yetiştirme broşürleri
|
»
Arkadaşına gönder
Yazdır
Sayfa:
1
Aşağı git
0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.
eXcaLibuN
Administrator
Fanatik Üye
İleti:
4732
Teşekkür:
1600
Cinsiyet:
Bay
Veteriner Hekimlerin Dünyası
Sınıf: Mezun
Üniversite: Yüzüncü Yıl
MERİNOS KOYUNLARINDA BEDEN ÖLÇÜLERİ KULLANILARAK İSTATİSTİKİ METODLARLA CANLI AĞ
:
18 Mayıs 2007, 11:44:01
MERİNOS KOYUNLARINDA BEDEN ÖLÇÜLERİ KULLANILARAK İSTATİSTİKİ METODLARLA CANLI AĞIRLIK TAHMİNİ
Canlı ağırlık tahmini için, basit rastgele örnekleme yöntemi ile 1.5 – 2.5 yaş grubundan Alman Et Merinos genotipinde 68 baş, Karacabey Merinos genotipinde 70 baş; 3.5 - 5.5 yaş grubundan ise aynı sıra ile 52 ve 56 başı kapsayan örnekler çekilmiştir. Araştırmanın verilerini kırkım sonrası elde edilen değerler oluşturmuştur.
Koyunlarda bazı vücut ölçüleri yardımı ile canlı ağırlığı tahmin etmede kullanılacak en uygun tahmin yöntemini belirlemek için; basit, basit oran tipi, Olkin, Raj, Agarwal, Tankou ve Dharmadhikari, Dharmadhikari ve Tankou tahmin metodları ile elde edilen ortalama ve varyanslar hesaplanmış ve birbirleri ile karşılaştırılmıştır.
Her iki genotipin alt gruplarında beden ölçüleri kullanılarak, canlı ağırlığı tahmininde en iyi sonuçları Dharmadhikari ve Tankou tahmin yöntemi vermiştir. Bu tahmin yöntemi ile elde edilen ortalama değerler populasyona oldukça yakın değerler göstermiş ve tahminin varyansı ise diğer tahmin yöntemlerinde elde edilen varyanslardan daha düşük olarak bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler: Canlı ağırlık, Beden ölçüleri, Koyun, Merinos, Oran tipi tahmin
SUMMARY
The aim of this study was to estimate live weight with ratio type estimation methods, and to compare of methods by using body measurements in Deutsche and Karacabey Merino.
Samples are drown from which Deutsche Merino genotype includes 68 heads in 1.5-2.5 group of age, and Karacabey Merino genotype includes 70 heads in 1.5-2.5 group of age; with same order includes 52 and 56 heads in 3.5-5.5 group of age with simple run into illustrate method for estimation of live weight. Values which are achieved after shearing composed data of investigation.
The genotype of Merinos with help of some body measurements for most applicable estimation method of live weight in sheep assign which will use estimation means and variances are calculated and compared with achieved estimation methods which simple, simple ratio type, Olkin, Raj, Agarwal, Tankou and Dharmadhikari, Dharmadhikari and Tankou.
Both of two subgroup of genotype by using body measurements, Dharmadhikari and Tankou estimation method gives the best score for estimation of live weight. Mean values which achieved, showed values which are fairly approximated to population and estimation variance are found more efficient then other variances which are achieved in other estimation methods with this method.
Key Words: Body measurements, Live weight, Merino, Ratio type estimation, Sheep
GİRİŞ
Tekstil sanayii hammaddesinin büyük bir bölümünü kaliteli ince yapağı oluşturur. Tekstil endüstrisine uygun yapağılar ise yapağı tipi koyun ırklarından elde edilir. Yapağı tipi koyunların elde edilmesinde merinosun önemli etkisi olmuştur.
Merinos koyunu yapağı tipi ırkların temsilcisi durumundadır ve genellikle kurak bölgelerde yetiştirilir. Merinos yetiştiricili-ğinde yapağı verimi ve kalitesi yetiştirme kriteri olarak önemsenirken zamanla yapağı ve et verimi uyumlu bir şekilde yetiştirme kriteri olmuş ve böylece çeşitli et - yapağı ve et merinosu yetiştiriciliğine geçilmiştir. Bu bağlamda ortaya çıkarılan merinoslardan biri de Alman Et Merinosudur.
Alman Et Merinosunun farklı çevre şartlarına uyum kabiliyetinin yüksek olması ve step bölgelerde yetiştirilebilir olması bu ırkın Türkiye‘ye getirilip yetiştirilmesine imkan vermiştir. Alman Et Merinosu, Türk Merino-sunun meydana getirilmesinde kullanılmıştır. Güney Marmara bölgesinde Kıvırcık koyunları ile melezlenerek Karacabey Merinosu, daha sonraki yıllarda da Orta Anadolu bölgesinde Akkaraman koyunları ile melezlenerek, Orta Anadolu (Konya) Merinosu olarak bilinen iki Türk Merinosu geliştirilmiştir (3, 5, 24, 25).
Beden ölçüleri, hayvanların morfolojik yapısı ve gelişme kabiliyeti hakkında bilgi vermesi bakımından önem taşır. Hayvanlarda et verimi hayvanın beden iriliği ile yakından ilgilidir. Bu nedenle koyun yetiştiriciliğinde et veriminde artış sağlamak için, yüksek yapılı; bedeni uzun, geniş ve derin olan hayvanlar yetiştirilmesi hedeflenmektedir (3, 6, 25). Beden ölçüleri; ırk, cinsiyet, verim tipi ve yaş gibi faktörlere göre değişiklik gösterir. Beden ölçüleri ile ilgili faklı ölçüler kullanılmaktadır. Koyunlarda en çok alınan ölçüler; baş uzunluğu, baş derinliği, alın genişliği, kulak
uzunluğu, vücut uzunluğu, cidago yüksekliği, sağrı yüksekliği, göğüs derinliği, göğüs çevresi, omuzlar arası genişlik, incik çevresi, kuyruk uzunluğu ve kuyruk genişliğidir. Koyunlarda canlı ağırlık ile beden ölçüleri arasında önemli ilişkiler tespit edilmiştir (1). Karacabey Merinosları üzerinde yapılan bir çalışmada, beden uzunluğu, cidago yüksekliği ve göğüs çevresi değerlerini 1 yaşlılarda 67,7; 67,9; 102,7 cm, 2 yaşlılarda 72,4; 68,9; 110,3 cm, 3 yaşlılarda 73,3; 69,2; 106,2 cm olarak bulunmuştur (7). Ancak değerler koyunlar yapağılı iken alınan ölçülerden elde edilen değerlerdir. Yapılan bir başka çalışmada Türk Merinoslarının ergin koyunlarında aynı ölçüleri ortalama olarak sırası ile 71,8; 68,4; 95,2 cm olarak elde edilmiştir (22).
Karacabey Harası Merinoslarının ya-pağı verimi, beden ölçüleri ve döl verimi üze-rine çalışmalar yapılmıştır (4, 6, 7, 12, 13, 22).
Çiftlik hayvanlarında beden ölçüleri kullanılarak, canlı ağırlık tahmini çeşitli ista-tistiksel analiz yöntemleri ile güvenilir düzeyde yapılmaktadır. Ancak uygun deneme düzeninin oluşturulması, örnek seçimi ve uygulanacak istatistik metot, tahminlerin güvenilirliğinde önemli bir rol oynamaktadır.
Bu çalışma ile, çeşitli yaş grupla-rındaki Alman Et ve Karacabey Merinos koyunlarında canlı ağırlığın, beden ölçüleri kullanılarak, çok değişkenli oran tipi tahmin metotları ile tahmin edilmesi ve bu yöntemlerin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
MATERYAL VE METOT
Araştırmanın verilerini Karacabey Harasında yetiştirilen Alman Et Merinosu ve Karacabey Merinosu koyunlarının canlı ağırlık ve beden ölçüleri bakımından karşılaştırılması amacı ile yapılan bir çalışmada (3) kırkım sonrası elde edilen değerler oluşturmuştur.
Söz konusu araştırmada her iki genotipde canlı ağırlık ve beden ölçüleri yönünden yaş grupları arasındaki fark önemli bulunmuştur. İstatistik analiz yöntemlerinde, elde edilen tahminlerin güvenilirliğinin arttırılması amacı ile veri sayısının fazla olması önem taşır. Bu durum göz önüne alınarak, aralarında istatistiki farklılık bulunmayan yaş grupları birleştirilmiştir. Böylece her iki genotipde 1.5 - 2.5 yaş grubunda 130 baş merinos koyun, 3.5 - 5.5 yaş grubunda 120 baş merinos koyun çalışmanın populasyonunu oluşturmuştur.
Canlı ağırlık tahmini için, araştırma materyalinde her iki genotipden 1.5 - 2.5 yaş grubundan Alman Et Merinos genotipinde 68 baş, Karacabey Merinos genotipinde 70 baş; 3.5 - 5.5 yaş grubundan ise aynı sıra ile 52 ve 56 başlık örnekler çekilmiştir.
N sayılı populasyondan çekilen örnekten populasyonun özelliklerini tahmin etmek amacı ile tanımlanan matematiksel eşitliğe tahmin (tahmin edici) adı verilir.
Populasyon ortalaması, belli özelliğe sahip birimler oranı, iki karakterin birbirine oranı gibi doğrudan doğruya populasyonun özelliklerine ilişkin tahmin edicilere birinci derece tahmin ediciler denir. Bu tahmin edicilerin varyansları ile standart hatalarına ise ikinci derece tahmin ediciler denir (9, 17).
Populasyondan çekilen örnekten yararlanılarak yapılan tahminlerin iyi birer tahmin olabilmeleri için bazı özellikleri taşıması istenir. Bu özellikler; tutarlılık, yansızlık, en küçük hata kareler ortalamasına sahip olma, duyarlılık ve en küçük değişim katsayısı değeri olarak sıralanır.
Bu çalışmada beden ölçüleri yardı-mıyla canlı ağırlığın tahmini için kullanılan metotlar aşağıda kısaca açıklanmıştır.
Basit Tahmin
Populasyonda herhangi bir karakteri tahmin etmek için bağımsız karakterlere ait bilgilerin bulunmadığı, N genişliğindeki bir populasyondan, basit rastgele örnekleme ile n genişliğinde bir örnek çekildiğinde; ortalama tahmin edici populasyon ortalamasının yansız bir tahminidir. Tahmin edici ve varyansı eşitli-
[1]
ği ile gösterilir (
.
Basit Oran Tahmini
Bu yöntemde amaç, populasyondan basit rastgele örnekleme ile n genişliğinde bir örnek çekildiğinde yi ve xi karakterleri arasındaki korelasyondan yararlanarak tahmin-lerin varyanslarını küçültmektir. Bağımlı karaktere ( yi ) ait populasyon toplamı ve orta-lamasına ait oran tipi tahmin ediciler sırasıyla,
[2]
[3]
eşitlikleri ile gösterilir.
Örneğe ait toplam ve ortalamalara ilişkin tahminlerin varyansları sırasıyla,
[4]
eşitliği ile gösterilir. Burada f=n/N düzeltme katsayısını belirtir.
Basit ve oran tipi tahminlere ilişkin varyanslar karşılaştırıldığında, xi'nin değişim katsayısı yi ‘nin değişim katsayısının iki katı olduğu durumlarda, basit tahminin oran tipi tahmin edicilere tercih edildiği bildirilmektedir (8, 18, 21).
Olkin Tahmin Edicisi
Populasyondan basit rastgele örnek-leme ile çekilen örnekte, Olkin tarafından öne-rilen 'ın çok değişkenli oran tipi tahmin edicisi,
[5]
eşitliği ile gösterilir (11). Burada, p; beden ölçüsü karakterleri sayısını, ağırlık vektörü şeklinde ve R’nin tahmin edicisi şeklinde gösterilir. Bu tahmin edicinin beklenen değer ve varyansı,
[6]
eşitlikleri ile gösterilir.
Raj Tahmin Edicisi
Raj, "Fark Tahmin Yöntemi" adı verilen elde edilmesi kolay, yansız çok değişkenli oran tipi bir tahmin edici geliştirmiştir, yi ve xi karakterleri arasında ygun bir oranın bulunduğu k=y/x durumlarda oran tipi tahmin iyi sonuçlar verir (15).
Bu yöntemde elde edilen tahminlerin hatalarını azaltmak için genellikle yardımcı bilgilerden yararlanılır. Birden çok bağımsız karaktere ait bilgilerle tahminlerin hataları azaltılabilir (19, 20).
Fark Tahmin Yöntemi kullanılarak geliştirilen tahmin edicide görülebilecek duyarlılık kaybı, Olkin (11) tahmin edicisinden oldukça küçüktür.
Tahmin ediciye ait ortalama ve varyans tahminleri,
[7]
eşitlikleri ile gösterilir.
Rao Tahmin Edicisi
Populasyon ortalamasının tahmini için iki karakter (y ile x ) arasındaki ilişki pozitif olduğunda oran tipi tahmin, negatif olduğunda ise çarpım tipi tahminler kullanılır (
.
Rao, bağımlı karakter ile p kadar bağımsız karakter arasında pozitif, q kadar bağımsız karakter arasında negatif ilişkili olduğu durumlar için bir tahmin edici önermiştir (16). Tahmin ediciye ait ortalama ve varyans tahminleri
[8]
[9]
eşitlikleri ile gösterilir.
Cx ;x’e ait değişim katsayısını, D; dij elemanlarından oluşmuş pozitif tanımlı matrisi belirtir.
Agarwal Tahmin Edicisi
Populasyonda x1 ve x2 bağımsız karakterleri için elde edilebilen verilerin, yerine konularak veya konulmaksızın basit rastgele örneklemede önerilen tahmin edicinin ortalama ve varyans tahminleri,
[10]
[11]
eşitlikleri ile gösterilir (2).
Hata kareler ortalaması, aynı koşullar altında Olkin (11) tahmin edicisinin varyansı ile benzerlik gösterir. Ayrıca, tahmin edicilerin varyansları benzerlik gösterirken yanlılıkları farklılık göstermektedir. ' ın tercih nedeni yanlılığının düşük oluşudur.
Tankou ve Dharmadhikari Tahmin Edicisi
Bu tahmin yöntemi, Olkin (11) tahmin edicisinin genel Agarwal tahmin edicisinin ise özel bir hali olup, klasik basit tahmin ediciden daha iyi sonuçlar verdiği bildirilmiştir (23). Tahmin edicinin ortalaması
[12]
eşitliği ile, hata kareler ortalaması ise
[13]
eşitlikleri ile gösterilir. Burada M; pxp boyutlu ve elemanları m: m1,m2,...,mp şeklinde düzenlenmiş bir matristir.
Dharmadhikari ve Tankou Tahmin Edicisi
Agarwal tahmin edicisi üzerinde bazı dönüşümler yapılarak elde edilen bir tahmin edicinin, en az regresyon tahmin edicisi kadar etkin olduğu bildirilmiştir (10). Bu yeni tahmin edicinin ortalama ve varyans tahminleri
[14]
[15]
eşitlikleri ile gösterilir. Burada r , arasındaki çoklu korelasyon katsayısını, Hpxp boyutlu ve elemanları (i,j) olan E(ei ,ej) matrisi olarak tanımlanır.
BULGULAR
1. Tanımlayıcı Değerler
Araştırmada ele alınan Alman Et Merinosu ve Karacabey Merinosu ırk grupları canlı ağırlık ve bazı beden ölçüleri yönünden birörneklilik testine tabi tutulmuş ve her ırk grubundan 1,5 -2,5 yaşlılar ilk yaş grubunu, 3,5 - 5,5 yaşlılar ise ikinci yaş grubunu oluştur-muştur. Alman Et Merinosunun yaş gruplarına göre populasyon ve çekildiği örneğe ait canlı ağırlık ve beden ölçüleri ile ilgili istatistik değerler Tablo 1’de, Karacabey Merinosunun yaş gruplarına göre populasyon ve çekildiği örneğe ait canlı ağırlık ve beden ölçüleri ile ilgili istatistik değerler Tablo 2’de verilmiştir.
2. Korelasyon Katsayıları
Alman Et Merinosu ve Karacabey Merinosu ırk gruplarından basit rastgele örnek-leme yöntemi ile çekilen örneklerden elde edi-len korelasyon ve kovaryans matrisleri Tablo 3 ve 4’te verilmiştir. Matrislerde diagonal ekse-nin (sol üst köşeden sağ alt köşeye) üst kısmı korelasyon matrisini, alt kısmı ise varyans – kovaryans matrisini ifade etmektedir.
Tablo 1. Alman Et Merinosu Yaş Gruplarının Populasyon ve Örneğe Göre Canlı Ağırlık ve Beden Ölçüleri ile ilgili İstatistik Değerleri
Populasyon Örnek
1.5 – 2.5 Yaşlı
(N=130) 3.5 – 5.5 Yaşlı
(N=117) 1.5 – 2.5 Yaşlı
(n=68) 3.5 – 5.5 Yaşlı (n=52)
Özellikler X ± Sx SD X ± Sx SD X ± Sx SD X ± Sx SD
Canlı Ağırlık 46,36 0,40 4,64 54,43 0,38 4,19 46,45 0,62 5,13 54,86 0,61 4,43
Baş Uzunluğu 17,28 0,07 0,80 18,14 0,07 0,75 17,23 0,09 0,76 18,22 0,11 0,80
Alın Genişliği 11,30 0,06 0,69 11,90 0,05 0,61 11,23 0,08 0,67 11,94 0,09 0,66
Kulak Uzunluğu 13,26 0,07 0,81 13,51 0,07 0,79 13,32 0,09 0,74 13,61 0,12 0,87
Sırt Uzunluğu 65,89 0,27 3,18 69,24 0,25 2,74 66,11 0,39 3,27 69,92 0,39 2,85
Vücut Uzunluğu 54,45 0,21 2,44 56,72 0,20 2,25 54,41 0,30 2,51 56,76 0,32 2,36
İncik Çevresi 8,61 0,03 0,34 8,60 0,02 0,29 8,63 0,03 0,30 8,63 0,04 0,28
Göğüs Çevresi 91,04 0,36 4,15 97,42 0,36 3,94 90,88 0,52 4,31 97,51 0,51 3,71
Cidago Yüksekliği 66,81 0,21 2,46 68,86 0,38 4,12 66,75 0,29 2,45 69,15 0,30 2,18
Göğüs Derinliği 30,10 0,12 1,47 32,15 0,15 1,68 30,13 0,18 1,52 32,28 0,20 1,45
Sağrı Genişliği 18,59 0,10 1,16 20,07 0,09 0,99 18,61 0,15 1,25 20,15 0,14 1,05
Tablo 2. Karacabey Merinosu Yaş Gruplarının Populasyon ve Örneğe Göre Canlı Ağırlık ve Beden Ölçüleri ile ilgili İstatistik Değerleri
Populasyon Örnek
1.5 – 2.5 Yaşlı
(N=130) 3.5 – 5.5 Yaşlı
(N=117) 1.5 – 2.5 Yaşlı
(n=68) 3.5 – 5.5 Yaşlı (n=52)
Özellikler X ± Sx SD X ± Sx SD X ± Sx SD X ± Sx SD
Canlı Ağırlık 47,62 0,41 4,74 55,43 0,39 4,33 47,52 0,52 4,42 55,71 0,55 4,12
Baş Uzunluğu 17,33 0,07 0,88 17,87 0,07 0,78 17,35 0,10 0,84 18,00 0,09 0,69
Alın Genişliği 11,30 0,05 0,66 11,74 0,06 0,66 11,30 0,07 0,61 11,67 0,08 0,63
Kulak Uzunluğu 13,58 0,07 0,82 13,50 0,07 0,85 13,67 0,09 0,80 13,59 0,11 0,87
Sırt Uzunluğu 66,36 0,24 2,80 69,08 0,25 2,75 66,18 0,36 3,01 69,07 0,33 2,49
Vücut Uzunluğu 55,05 0,28 3,19 57,44 0,23 2,58 55,03 0,29 2,50 57,08 0,32 2,40
İncik Çevresi 8,55 0,02 0,32 8,58 0,03 0,33 8,56 0,03 0,31 8,60 0,04 0,34
Göğüs Çevresi 91,14 0,37 4,27 97,80 0,28 3,15 90,84 0,49 4,12 98,32 0,40 3,00
Cidago Yüksekliği 67,39 0,21 2,43 69,51 0,28 3,12 67,55 0,27 2,28 69,30 0,33 2,53
Göğüs Derinliği 30,38 0,13 1,59 32,70 0,11 1,21 30,29 0,17 1,42 32,80 0,17 1,33
Sağrı Genişliği 18,75 0,13 1,50 20,09 0,10 1,10 18,83 0,19 1,66 19,96 0,13 1,00
Alman Et Merinosunun 1.5 – 2.5 yaş grubundan rastgele çekilen örnekte canlı ağır-lık ile incelenen beden ölçüleri arasında hesap-lanan korelasyon katsayıları büyükten küçüğe doğru göğüs çevresi, sırt uzunluğu, göğüs derinliği, vücut uzunluğu, sağrı genişliği, cidago yüksekliği, baş uzunluğu, alın genişliği, incik çevresi ve kulak uzunluğu şeklinde sıralanmıştır. 3.5 – 5.5 yaş grubundan çekilen örnekte sıra aynı şekilde bulunmuştur.
Karacabey Merinosunun 1.5 – 2.5 yaş grubundan rastgele çekilen örnekte canlı ağır-lık ile incelenen beden ölçüleri arasında hesap-
saplanan korelasyon katsayıları büyükten küçüğe doğru göğüs çevresi, göğüs derinliği, vücut uzunluğu, sırt uzunluğu, cidago yük-sekliği, sağrı genişliği, incik çevresi, alın genişliği, baş uzunluğu ve kulak uzunluğu şeklinde sıralanmıştır. 3.5 – 5.5 yaş grubundan çekilen örnekte ise canlı ağırlık ile incelenen beden ölçüleri arasında hesaplanan korelasyon katsayıları büyükten küçüğe doğru göğüs çevresi, göğüs derinliği, vücut uzunluğu, incik çevresi, sırt uzunluğu, sağrı genişliği, alın genişliği, baş uzunluğu, kulak uzunluğu ve cidago yüksekliği şeklinde sıralanmıştır.
Tablo 3. Alman Et Merinosunda Canlı Ağırlık ile Beden Ölçüleri Arasındaki Korelasyon ve Kovaryans Matrisi
şı Canlı Ağırlık Baş Uzunluğu Alın Genişliği Kulak Uzunluğu Sırt Uzunluğu Vücut Uzunluğu İncik Çevresi Göğüs Çevresi Cidago Yüksekliği Göğüs Derinliği Sağrı Genişliği
Canlı Ağırlık 26,38 0,43 0,41 0,01 0,66 0,58 0,24 0,82 0,49 0,66 0,56
Baş Uzunluğu 1,69 0,58 0,34 0,10 0,41 0,23 -0,03 0,51 0,38 0,51 0,38
Alın Genişliği 1,44 1,18 0,46 0,11 0,33 0,20 0,25 0,39 0,43 0,26 0,40
Kulak Uzunluğu 0,05 0,05 0,05 0,56 0,05 0,23 -0,14 0,06 0,20 0,05 0,13
Sırt Uzunluğu 11,02 1,02 0,73 0,12 10,73 0,55 0,06 0,54 0,46 0,45 0,53
Vücut Uzunluğu 7,47 0,44 0,35 0,42 4,55 6,34 0,27 0,44 0,36 0,35 0,38
İncik Çevresi 0,38 0,001 0,05 -0,03 0,05 0,021 0,09 0,03 0,04 0,01 -0,05
Göğüs Çevresi 18,09 1,66 1,15 0,19 7,61 4,77 0,04 18,64 0,39 0,75 0,67
Cidago Yüksek 6,22 0,72 0,71 0,37 3,70 2,24 0,02 4,09 6,01 0,53 0,46
Göğüs Derinliği 5,21 0,60 0,27 0,06 2,27 1,35 0,006 4,93 1,99 2,33 0,58
Sağrı Genişliği 3,62 0,36 0,34 0,12 2,17 1,21 -0,01 3,60 1,40 1,10 1,57
Canlı Ağırlık Baş Uzunluğu Alın Genişliği Kulak Uzunluğu Sırt Uzunluğu Vücut Uzunluğu İncik Çevresi Göğüs Çevresi Cidago Yüksekliği Göğüs Derinliği Sağrı Genişliği
şı Canlı Ağırlık 19,64 0,28 0,20 0,15 0,56 0,46 0,42 0,84 0,28 0,65 0,39
Baş Uzunluğu 1,02 0,65 0,29 0,32 0,22 0,08 0,15 0,32 0,14 0,08 0,10
Alın Genişliği 0,60 0,16 0,44 0,09 0,24 0,02 0,15 0,16 0,09 0,25 0,03
Kulak Uzunluğu 0,58 0,22 0,05 0,76 0,17 0,15 0,28 0,20 0,24 0,01 0,08
Sırt Uzunluğu 7,03 0,51 0,46 0,43 8,15 0,42 0,39 0,53 0,19 0,17 0,51
Vücut Uzunluğu 4,38 0,016 0,02 0,31 2,84 5,59 0,20 0,29 0,26 0,19 0,23
İncik Çevresi 0,58 0,03 0,02 0,06 0,32 0,14 0,08 0,43 0,38 0,24 0,17
Göğüs Çevresi 13,80 0,96 0,40 0,64 5,59 2,51 0,46 13,78 0,36 0,60 0,37
Cidago Yüksek 2,74 0,25 0,14 0,46 1,21 1,33 0,23 2,88 4,76 0,37 0,17
Göğüs Derinliği 4,22 0,09 0,24 0,01 0,73 0,66 0,09 3,28 1,17 2,13 0,24
Sağrı Genişliği 1,84 0,08 0,01 0,07 1,54 0,57 0,05 1,47 0,39 0,37 1,11
Diyagonal eksenin (sol üst köşeden sağ alt köşeye) üst kısmı korelasyon matrisini, alt kısmı varyans-kovaryans matrisini, köşegen değerler ise varyansı ifade etmektedir.
Tablo 4. Karacabey Merinosunda Canlı Ağırlık ile Beden Ölçüleri Arasındaki Korelasyon ve Kovaryans Matrisi
şı Canlı Ağırlık Baş Uzunluğu Alın Genişliği Kulak Uzunluğu Sırt Uzunluğu Vücut Uzunluğu İncik Çevresi Göğüs Çevresi Cidago Yüksekliği Göğüs Derinliği Sağrı Genişliği
Canlı Ağırlık 19,55 0,26 0,34 0,07 0,54 0,59 0,40 0,76 0,50 0,73 0,49
Baş Uzunluğu 0,97 0,70 0,30 0,21 0,01 0,05 -0,02 0,34 0,17 0,12 0,28
Alın Genişliği 0,91 0,16 0,37 0,11 0,10 0,19 0,41 0,30 0,33 0,21 0,15
Kulak Uzunluğu 0,27 0,14 0,05 0,65 0,01 -0,05 0,16 0,05 -0,04 0,07 -0,05
Sırt Uzunluğu 7,20 0,02 0,19 -0,003 9,11 0,46 0,22 0,36 0,33 0,52 0,25
Vücut Uzunluğu 6,50 0,09 0,29 -0,11 3,44 6,26 0,39 0,30 0,33 0,44 0,26
İncik Çevresi 0,54 -0,003 0,08 0,04 0,21 0,30 0,09 0,22 0,21 0,15 0,19
Göğüs Çevresi 13,90 1,17 0,077 0,18 4,48 3,12 0,28 17,03 0,43 0,62 0,43
Cidago Yüksek 5,04 0,33 0,45 -0,08 2,27 1,89 0,015 4,07 5,21 0,55 0,28
Göğüs Derinliği 4,58 0,14 0,18 0,08 2,24 1,55 0,07 3,66 1,80 2,03 0,50
Sağrı Genişliği 3,59 0,40 0,16 -0,06 1,26 1,08 0,10 2,97 1,08 1,20 2,79
Canlı Ağırlık Baş Uzunluğu Alın Genişliği Kulak Uzunluğu Sırt Uzunluğu Vücut Uzunluğu İncik Çevresi Göğüs Çevresi Cidago Yüksekliği Göğüs Derinliği Sağrı Genişliği
şı Canlı Ağırlık 17,02 0,40 0,43 0,39 0,46 0,68 0,48 0,70 0,35 0,68 0,46
Baş Uzunluğu 1,15 0,48 0,35 0,19 0,18 0,26 0,28 0,35 0,15 0,05 0,22
Alın Genişliği 1,12 0,15 0,40 0,16 0,02 0,22 0,28 0,25 0,32 0,23 0,19
Kulak Uzunluğu 1,39 0,12 0,09 0,76 0,22 0,26 0,14 0,38 0,25 0,10 0,38
Sırt Uzunluğu 4,71 0,32 0,03 0,47 6,25 0,35 0,47 0,13 0,23 0,38 0,11
Vücut Uzunluğu 3,79 0,43 0,34 0,55 2,10 5,79 0,31 0,15 0,33 0,06 0,33
İncik Çevresi 0,98 0,06 0,06 0,04 0,41 0,026 0,12 0,34 0,30 0,45 0,15
Göğüs Çevresi 8,65 0,72 0,48 0,99 0,98 1,08 0,36 9,02 0,29 0,59 0,47
Cidago Yüksek 3,66 0,27 0,51 0,56 1,49 1,99 0,27 2,21 6,43 0,37 0,35
Göğüs Derinliği 3,20 0,05 0,19 0,12 1,26 0,18 0,21 2,38 1,27 1,79 0,28
Sağrı Genişliği 1,92 0,15 0,12 0,33 0,28 0,80 0,05 1,41 0,88 0,37 1,02
Diyagonal eksenin (sol üst köşeden sağ alt köşeye) üst kısmı korelasyon matrisini, alt kısmı varyans-kovaryans matrisini, köşegen değerler ise varyansı ifade etmektedir.
3. Canlı Ağırlık Tahmini
Farklı tahmin yöntemleri ile her genotipin yaş grupları için hesaplanan popu-
lasyon ortalama ve varyans tahminleri Tablo 5’de gösterilmiştir.
Tablo 5. Tahmin Yöntemleri ve Genotiplerde Canlı Ağırlığın Alt Gruplara Göre Ortalama ve Varyans Tahminleri
1.5 – 2.5 Yaşlı 3.5 – 5.5 Yaşlı
Alman Et M. Karacabey M. Alman Et M. Karacabey M.
Basit Tahmin 46,450 0,352 47,520 0,239 54,860 0,473 55,710 0,341
Basit Oran 46,531 0,284 47,676 0,224 54,809 0,386 55,415 0,277
Olkin 46,333 0,155 47,530 0,130 54,870 0,225 55,710 0,131
Raj 48,874 0,078 47,710 0,055 54,561 0,131 55,520 0,077
Agarwal I 46,530 0,189 47,530 0,128 54,770 0,161 55,448 0,174
Agarwal II 46,530 0,198 47,685 0,128 54,797 0,165 55,433 0,174
Tankou 46,401 0,066 47,650 0,054 55,500 0,115 55,440 0,064
Dharmadhikhari 46,384 0,059 47,625 0,050 54,833 0,078 55,436 0,058
Araştırmada ele alınan her iki genotipin yaş gruplarında basit rastgele örnek-leme yöntemi ile çekilen örneklerde varyasyon katsayıları oldukça düşük bulunmuştur. Dola-yısı ile elde edilen populasyon ortalama tahminleri arasında farklılıklar önemsizdir.
TARTIŞMA VE SONUÇ
Oran tipi tahmin yöntemlerinde esas hedef, bağımlı ve bağımsız karakterler arasındaki korelasyondan faydalanarak, isabetli ve güvenilir tahminler yapmaktır.
Bu çalışmada, bağımlı karakter olan canlı ağırlık ile bağımsız karakterler (vücut ölçüleri) arasındaki ilişkiler hesaplanmış ve ilk aşamada tek değişkenli tahmin ediciler kendi aralarında karşılaştırılmış ve her iki genotipin yaş gruplarında basit oran tipi tahmin yöntemi ile elde edilen varyansın, basit tahmin yöntemi ile elde edilenden daha düşük olduğu görül-müştür. Bu durum, Prasad'ın (14) bildirdiği basit oran tipi tahmin yöntemi ile elde edilen varyansın basit tahmin yöntemi ile elde edilen varyanstan daha küçük olur görüşüne uyum göstermektedir. Buradan anlaşılacağı üzere basit oran tipi tahmin yöntemi basit tahmin yöntemine göre daha duyarlıdır.
Bu çalışmada her iki genotipin yaş gruplarında Olkin (11) tahmin edicisi ile elde edilen varyans, basit tahmin ve basit oran tipi tahmin yöntemleri ile elde edilen tahmin edicilerin varyanslarından düşük olarak hesaplanmıştır.
Fark tahmin yöntemi olarak adlandırılan Raj (15) tahmin edicisi, tahminin duyarlılığını artırmak amacıyla geliştirilmiştir. Çalışmada her iki genotipin alt gruplarında Raj tahmin yöntemi ile elde edilen tahminlerin, Olkin (11) tahmin edicisi ile elde edilen varyanstan daha düşük olduğu görülmektedir.
Bu çalışmada, canlı ağırlık ile incelenen tüm beden ölçüleri arasında hesaplanan korelasyon katsayıları pozitif bulunmuştur. Rao (16) yönteminde canlı ağırlık ile incelenen beden ölçüleri arasında hem pozitif hem de negatif korelasyonunun bulunması şartı öngörüldüğü için bu çalışmada Rao (16) tahmin yöntemi kullanılmamıştır.
Agarwal (2), sadece iki bağımsız karakterin söz konusu olduğu durumlarda Olkin (11) tahmin yönteminden daha duyarlı sonuçlar veren tahmin ediciler geliştirmiştir.
Bu çalışmada Alman Et Merinosu ikinci alt grubunda ve Karacabey Merinosu birinci alt grubunda Agarwal (2) yöntemi ile hesaplanan varyans, Olkin (11) yöntemi ile hesaplanan varyanstan daha düşük bulunurken, Alman Et Merinosu birinci alt grubunda ve Karacabey Merinosu ikinci alt grubunda Agarwal (2) yöntemi ile hesaplanan varyanslar Olkin (11) yöntemi ile hesaplanan varyanstan daha yüksek olmuştur.
Agarwal (2) tarafından geliştirilen tahmin yöntemleri ile hesaplanan varyanslar Raj (15) tahmin yöntemi ile elde edilen varyans ile karşılaştırıldığında her iki genotipin alt gruplarında Agarwal (2) yönteminin varyansının daha yüksek değerler gösterdiği görülmektedir.
Sadece iki bağımsız karaktere ait verilerin elde edildiği durumlarda Agarwal (2) yöntemi, basit tahmin ve basit oran tipi tahmin yöntemlerine göre daha duyarlı tahminler yapılabilmektedir.
Her iki genotipin alt gruplarında Tan-kau ve Dharmadhikari (23), tarafından gelişti-rilen yöntem ile hesaplanan varyans, Olkin (11) ve Agarwal (2) tahmin yöntemleri ile he-saplanan varyanslardan düşük hesaplanmıştır.
Her genotipin alt gruplarında Dhar-madhikari ve Tankau (10) tarafından gelişti-rilen yöntem ile hesaplanan varyansların, Olkin (11), Raj (15), Agarwal (2), Tankou ve Dharmadhikari (23) tarafından geliştirilen tahmin yöntemleri ile elde edilen varyans-lardan daha düşük olduğu görülmüştür.
Alman Et Merinosu ve Karacabey Merinosu ırkı koyunlarda bazı vücut ölçüleri yardımı ile canlı ağırlığı tahmin etmede kullanılacak en uygun tahmin yöntemini belirleme amacı ile yapılan bu çalışmada; basit, basit oran tipi, Olkin (11), Raj (15), Agarwal (2), Tankou ve Dharmadhikari (23), Dharmadhikari ve Tankou (10) tahmin yöntemleri ile elde edilen ortalama ve varyanslar hesaplanmış ve birbirleri ile karşılaştırılmıştır.
Araştırmada ele alınan her iki geno-tipin yaş gruplarında basit rastgele örnekleme yöntemi ile çekilen örneklerdeki varyasyon katsayıları oldukça düşük elde edilmiştir. Dolayısı ile kullanılan tahmin yöntemleri ile tahmin edilen populasyon ortalamaları arasında farklılıklar önemsiz bulunmuştur.
Her iki genotipin yaş gruplarında vücut ölçüleri kullanılarak, canlı ağırlığın tahmininde en iyi sonuçları Dharmadhikari ve Tankou (10) tahmin yöntemi vermiştir. Bu tahmin yöntemi ile tahmin edilen ortalama değerler populasyona oldukça yakın değerler göstermiş, tahminin varyansı ise diğer tahmin yöntemlerinde elde edilen varyanslardan daha düşük olarak bulunmuştur....
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=f8704caca3186851709accf70d931980&topic=542.0
Beşeri hekimlik insan içinse Veteriner Hekimlik insanlık içindir.
Denilebilir ki insan hekimliği veteriner' in yanında okyanusa karşı iç deniz gibidir... 'İsmet İnönü - 1943'
Bilgi, paylaşıldıkça çoğalır.
Kör bir kurşun kalem dahi, keskin bir hafızadan daha iyidir.
https://vetrehberi.com
Arkadaşına gönder
Yazdır
Sayfa:
1
Yukarı git
GençVeteriner | Veteriner Hekimlik ve Evcil Hayvan Portalı
»
Hayvanlar Alemi
»
Hayvan Irkları, Bilgileri, Resimleri
»
Koyunlar
»
Konu:
MERİNOS KOYUNLARINDA BEDEN ÖLÇÜLERİ KULLANILARAK İSTATİSTİKİ METODLARLA CANLI AĞ
Search
Kullanıcı Adı
Şifre
Sürekli bağlı kal
Şifreni mi unuttun ?