Bakır Yetersizliği - HypocuproseEtiyoloji:Bakırın yetersizliğine sebep olan iki neden vardır.Birinci sebep rasyonda ki bakırın az olması,ikinci sebep ise rasyondaki bakır yeteri seviyede olmasına rağmen bakırın vücutta değerlendirilmesinin engellenmesidir. Rasyonda ki bakırın seviyesi,topraktaki bakırın seviyesiyle yakından ilgilidir.Bakırın rasyonda ki seviyesi normal olsa bile rasyon da bulunan molibden,kadmiyum gibi iz elementler bakırın vücutta değerlendirilmesini engeller.
Bakır yetersizliği türlere göre farklı isimler almakla birlikte farklı semptomlar gösterirler:
SIĞIRLARDA BAKIR YETERSIZLIĞI (FALLING DISEASE=HYPOKUPROSA) Hayvan sağlıklı görünmesine rağmen durup dururken,başını ileri uzatır,böğürür ve aniden yere yıkılır.olayların çoğunda ani ölümler görülür,ancak bazı hayvanlar,yere yatıp kısa bir süre hafifçe çabalar,aralıklarla böğürür ve kalkmak isterler,kalkabilirlerse koşma hareketleri yaparlar.
KOYUNLARDA BAKIR YETERSIZLIĞI (CUPPER DEFICIENCY)Koyunlardaki ilk belirti yünlerdeki anormal görüntüdür.Normal yünler gevşer,parlaklığını kaybeder,kıvrımları kaybolur,düzleşir,incelir,siyah renkli yünler,depigmentasyona uğrar,renkleri grileşir veya beyazlaşır.Yetersizliğin son döneminde anemi,ishal,tutuk yürüyüş ve fertilite bozuklukları ortaya çıkar.
KUZULARDA ENZOOTIK ATAKSI VE SWAYBACK Enzootik ataksi sadece süt emen kuzularda görülür.Şiddetli olaylarda kuzular hastalıklı olarak doğarlar,ancak çoğunlukla 1-12 aylık olduklarında hastalık belirtilerini göstermeye başlarlar.Genç kuzularda parezis şiddetlidir,yaş ilerledikçe parezis semptomunun şiddeti azalır.Ataksi semptomları ve gluteal kaslarında atrofi görülür.Ataksi durumunda hayvanların arka ayaklarında koordinasyon bozuklukları görülür.Hastalığın ilerlemesiyle arka ayak eklemleri bükülür ve hayvan oturur pozisyonda durur(köpek oturuşu).Ön ayaklar da etkilendiğinde kamburluk ortaya çıkar ve hayvan açlık ve kaşeksi sonucu ölüme sürüklenir.
Ayırıcı Tanı:Hastalık kış dizanterisi,salmonellozis,koksidiyozis ve mukoza hastalığı ile karışabilir.Ancak sayılan bu hastalıklar akut seyirli olup,otopsilerinde farklı lezyonlar görülmektedir.
Sağaltım:Sağaltım amacıyla 2-6 aylık danalara 4gr,erginlere 8-10gr bakır sülfat içirilir.Koyunlara haftada 1,5gr bakır sülfat verilmesi veya bakır sülfat solüsyonundan 50 ml oral yolla verilmesi yeterlidir.Kuzulara %15-25 ml peros uygulanmalıdır.
Bakır sülfattan başka,Bakır-Kalsiyum-Etilen-Diamin Tetraasetate (Ca-Cu EDTA),Bakır amino asetat veya bakır glisinat gibi bakır içeren bileşiklerin steril yağ içinde hazırlanmış solüsyonları sığır ve koyunlara s.c. enjekte edilebilir.Sayılan ilaçlardan herhangi birisinden sığırlara 400mg,koyunlara 150mg dozda tek enjeksiyon,hayvanları bakır yetersizliğine karşı bir yıl süreyle korumaktadır.
Linkback: http://www.gencveteriner.com/bakir-yetersizligi-hypocuprose-t4286.0.html