STAPHYLOCOCCUS AUREUS MASTİTİS AŞISI
TEKNİK BİLGİ ÖZETİ
Staph. aureus bir doku konakçısıdır. Staph, aureus hücresi yapı olarak diğerlerinden farklıdır. Bakterinin hücre duvarının en dış katmanı polisakkaritten yani şeker moleküllerinden oluşmaktadır. Şekerler çok zayıf immun uyarıcılardır. Bu yüzden Staph. bakterilerinin hayvanın immun reaksiyonlarına karşı mükemmel derecede doğal savunmaları vardır. Halbuki şeker katmanı altında polipeptit tabakası yani protein zincirleri bulunur.
Proteinler ise mükemmel immun uyarıcılardır. Hücre duvarının altında protoplazma yer alır. Protein yapısında olan bu komponentler immun sistemi kolaylıkla uyarabilir. Staph. aureus bakterisini lize ederek veya yırtarak immun uyarıcı olan proteinleri dışarı çıkarıp bağışıklık reaksiyonları oluşturmak mümkündür. Staph. aureus çoğunlukla puberte döneminde yani meme bezinin hızla geliştiği dönemde düvelerin meme dokusuna yerleşir. İleriki dönemlerde düşük süt verimi ve kör memelere yol açar. Süt ile Staph. aureusun atılması sütçü sığır için enfeksiyon kaynağı oluşturur. Bu durumda olan inekler sağım ve altlık materyali ile enfeksiyonlar oluşturmaya fırsat yaratırlar. Staph. aureus klinik mastitislerin % 60-65’inin, subklinik (gizli) mastitislerin %80-85’inin sebebidir. Subklinik (gizli) mastitise bağlı olarak yıllık süt verimi kayıpları şöyledir.
Somatik Hücre Sayımı Kayıp %
500.000 6
1.000.000 18
1.500.000 29
Somatik hücreler akyuvarlarla epitel hücrelerinin meme dokusundan ayrılarak oluşturdukları kombinasyondur. Somatik hücre sayımı meme sağlığını belirtilen en iyi indikatördür. Genellikle tank sütünde ml’ de 250.000 somatik hücre sayımı iyi meme Sağlığını, 500.000 ve üstündeki değerler ise mastitis problemini belirler.
YÜKSEK SOMATİK HÜCRE SAYIMINA YOL AÇAN EN ÖNEMLİ PATOJEN
Staph. aureustan geleneksel sürü sağlığı programlarıyla korunmaya çalışmak çok güçtür. Sanitasyon yöntemlerinin yanı sıra LYSIGIN Staph. aureus aşısını kullanmak bu en belirgin mastitis patojenini kontrol altına almamızı Sağlar. Lysigin meme lobları çevresindeki lenf dokusunda ve aynı zamanda kanda antikor reaksiyonunu uyarır. Olabilecek bir bakteriyel invazyon ve yangıdan sonra antikorlar süte geçer, mastitisin şiddetini azaltarak, memeyi bakteriden kurtarırlar. Lysigin düvelerde programlı olarak kullanıldığında Staph. aureustan ileri gelen akut meme enfeksiyonlarını önlediği gibi kronikleşmesini de engeller. Enfeksiyon durumunda spontane (kendiliğinden) iyileşme derecesini arttırır.
Diğer yandan ineğin yaşamı süresince süt verme periyodunu uzatir. Aşılanmış inekier derhal iyileşirken, aşılanmamışlar iyi olmadıkları gibi kronik Staph. aureus taşıyıcıları halini alır.
DOZAJ
I.M.olarak 5 ml. uygulanır. İlk kez uygulananlarda 14 gün sonra tekrarlanır. Bunu takibeden her 6 ayda bir 5 ml. rapel uygulanır. Tüm düvelerde 6 aylıkken aşılamanın başlaması tavsiye edilir.
ÖNLEMLER
Direkt güneş ışığından uzak tutulur. Buzdolabında muhafaza edilir. Anafilaktik reaksiyonlar oluşursa Adrenalin kullanılır.
LYSIGIN VE STAPHYLOCOCCUS MASTITIS
Mastitis kontrolünde bir numaralı sorun S. aureus’tur. Tüm mastitis sorunlarının %60-65’inden bu organizma sorumludur. Gizli mastitisin ise başlıca sorumlusudur. Staph. organizmaları her yerde bulunabilirler Hayvan enfekte olduktan sonra organizmayı elimine etmek güçtür. Çünkü meme dokusunda çevresine duvar oluşturduğundan kullanılmakta olan antibiyotiklere karşı dirençlidir.
Staph. bakterisi memede savunmasız haldeki süt salgılayan dokulara yayılır ve yangıyı oluşturarak gözle görülebilir mastitisin şekillenmesine yol açar. İneğin vücut savunma sistemine ait milyonlarca sayıdaki enfeksiyonla savaş hücreleri meme dokusuna gönderilir ve tahrip olmuş bir bölgenin etrafında nedbe dokusundan oluşmuş bir duvar meydana getirir. Meme dokusunun stres altında olduğu dönemlerde bazı Staph. organizmaları bu nedbe dokusunu yararak enfeksiyonu yeniden alevlendirebilirler. Bu durumda bakteri daha da çoğalır ve daha fazla meme dokusunu tahrip eder. Bunun sonucu giifiikçe süt veriminde azalma görülür. Meme dokusunda oluşturulmuş bu duvar nedeniyle uygulanan antibiyotiklerin işlevi engellenir. Bunun yanında bu oluşturulmuş duvar yüzünden, doğal antikorlar ve kan da enfekte bölgeye iyi sirküle olamazlar. Staph. aureus mastitislerine karşı en etkin koruma şekli maksimum oranda antikor korumasının özel bir yolla sağlanması ile birlikte tamamlayıcı bir aksiyonu olan antibiyotiğin (penisilin gibi) birlikte kullanılmasıdır.
STAPH. AUREUS BAKTERİNİ-LYSIGIN
Staph. aureus mastitislerini korumak ve kontrol etmede en önemli yol ineğin kendi bağışıklık sistemini LYSIGIN bakterini ile uyarmaktır. Bu durumda aktif enfeksiyonu olmayan genç düvelerin aşılanmas: ile koruma sağlamak akılcı bir uygulamadır. LYSIGIN uygulanan genç düveler doğal antikor koruması geliştirerek Staph. aureus’un meme dokusunun işgalini engellerler. Kronik enfeksiyonu olan inekler aşılandığında umulan kadar yüksek seviyede bir iyileşme temin edilemiyebilir. Bunun nedeni söz konusu kronik enfeksiyonu olan ineklerde yıllar boyu belli sayıda Staph. bakterisinin, meme dokusunda oluşmuş bu nedbe dokusu tarafından korunan bakteri ceplerinde yer almasıdır. Buna rağmen bu kronik vakalarda yapılan aşılama sonunda LYSIGIN tarafından sağlanmış olan bağışıklık meme dokusunda enfeksiyonların yeniden alevienme sıklığını azaltmaktadır. Bio-Ceutic firmasının geliştirmiş olduğu LYSIGIN isimli Staph. aureus bakterini, Staph. aureus’a ait 5 prevalan faj tipini bulundurmaktadır. Bu söz konusu faj tipleri sahada en fazla mastitise neden olan Staph. aureus’lardan elde edilmiştir. Aşının üretimi sırasında bakteri hücresi parçalanarak veya lize edilerek tüm hücre içeriği dışarı alınır. Bunun yanında hücre çeperinin büyük bir porsiyonu da ilave edilir. Bu şekilde mikroorganizmaya ait hücresel anti jenik materyal hayvan vücudu tarafından daha etkin bir şekilde kullanılabilecek hale getirilir. Hayvan vücudu tarafından bu arttırılmış anti jenik materyalin değerlendirilmesi sığır mastitisinde sorumlu olan Staph. aureus’a ait farklı faj tiplerine karşı büyük miktarda koruyucu antikor oluşturmasına neden olur.