Henle Kulpunda İdrarın Yoğunlaştırılması
• Henle kulpu ve toplama kanallarının bulunduğu ortamın ozmolaritesi korteksden medullaya doğru gittikçe artar
• Henle kulpunun inen kolu (descendes) suya karşı geçirgen, yukarı çıkan kolu ise (ascendes) geçirgen değildir.Ascendens bölümünde NaCl’nin dokular arasına geçirildiği pompalar yer almaktadır. Ayrıca toplama kanallarının başlangıç bölümünün üreye geçirgenliği yoktur
• Henle kulpuna izotonik olarak gelen filtrat medullanın derinliklerine indikçe su kaybederek hipertonik bir hal alır ve bulunduğu dokunun ozmolaritesine uyum sağlar
• Henle kulpunun yukarı çıkan kolunda bulunan hipertonik sıvı medulladan kortekse doğru çıkıldıkça NaCl pompalarının etkisiyle elektrolit kaybı yaşar ve suya karşı geçirgenliğin olmayışıyla da önce izotonik sonra da hipotonik bir hal alır
• Distal tubüle gelen hipotonik sıvı ADH varlığında suyun dokular arasına verilmesiyle izotonik bir ozmolariteye sahip olur
• Toplama kanallarına gelen izotonik filtrat medullanın derinliklerine indikçe yine ADH varlığında su kaybeder ve doku ozmolaritesiyle eşleşinceye kadar bu durum devam eder. Filtrat hipertonik bir durumda üreterlere gönderilir
• Henle kulpu çevresinde yer alan vaza rekta damar ağı henle kulpunun tersine ve yavaş bir kan akışına sahip olması nedenleriyle medullanın hipertonik ortamının sürdürülmesine hizmet eder
• Vaza rektanın korteksten medullaya inen kolu henle kulpunun yukarı çıkan kolundan dışarı pompalanan NaCl iyonlarını alarak ve suyu dokuya vererek hipertonik bir ozmolariteye sahip olur. Ancak yukarı çıkan kolda bu geçişlerin tersi olaylar yaşanır
• Gerek vaza rektada akışın henle kulpuyla ters olması gerekse dolaşım hızının yavaş olması nedeniyle vaza rekta bol miktarda su ve az miktarda elektroliti kana tekrar kazandırmış olur.
• Böylece medullanın sürekli hipertonik kalması sağlanır
• Proksimal tubulde rezorbe edilen ürenin geriye kalan bölümü toplama kanallarının alt bölümünde su ile birlikte dokular arasına verilir.Bir miktarı henle kulpundan bir miktarı da vaza rekta yoluyla geri emilirken dokuda kalan üre hipertonik ortamın devamının sağlanmasına hizmet eder.
• Medullanın derinliklerinin yukarıda belirtilen nedenlerle hipertonik ortama sahip olması ve filtratın aynı ortamda sonlanan toplama kanallarından geçerken yoğunlaşmasıyla idrar oluşumu tamamlanmış olur.
Klirens C (ml/dak) = {U (mg/ml) x V (ml/dk)} / P (mg/ml)
NaHCO3’ün Geri Emilimi
•Proksimal tubule NaHCO3 olarak süzülen bileşik Na ve HCO3 olarak ayrışır. Na Tubul hücresine pasif transfüzyonla aktarılırken filtrata Na iyonuna karşılık H (miktarına bağlı olarak pasif veya aktif transport) iyonu verilir.
• H iyonu filtrat içindeki HCO3 ile reaksiyona girerek H2CO3’ ü oluşturur.
• •Fitrattaki H2CO3 karbonik anhidraz enziminin etkisiyle H2O ve CO2’ ye ayrışır Oluşan CO2’ nin tamamı tubül hücresine geri emilir ve burada mevcut H2O ile yine karbonik anhidraz enziminin etkisiyle birleşerek H2CO3’ ü oluşturur.
• Tubül hücresi içinde oluşan H2CO3 tekrar H ve HCO3 iyonlarına ayrılır.
• • Tubül hücresi içinde oluşan H yukarıda belirtildiği şekilde filtrata verilir ve yerine Na alınır.• Tubul içindeki Na aktif yolla ve HCO3 pasif olarak kana taşınır ve kanda tekrar NaHCO3 bileşiği oluşur. Sonuçta HCO3’ın tamamı CO2 formunda kana geri emilir ve dolaşıma katılan NaHCO3 glomeruluslardan aynı formda filtre edilir.
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=318266655838e34fa62098f42344140b&topic=1704.0