KEDİ GENÇLİK HASTALIĞI BELİRTİLERİ YENİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ KORUNMA YOLLARI
Kedilerde görülen çok bulaşıcı virüs kökenli bir hastalıktır.kedilerin gençlik hastalığında yüksek ateş,iştahsızlık,kusma,ishal,leucopenie görülen en önemli belirtilerdir.yavru kedilerde ölümcüldür.bu virüs DNA lıdır.parvo virüs tarafından oluşturulan bir hastalıktır.kedilerin gençlik hastalığı virüsü iodin,kloroform,fenol,alkole maruz kalması durumunda kısa sürede etkisini kaybetmektedir.düşük ısılara ve kurumaya dirençlidir,oda ısılarında iki yıl canlı kalabilirler.kedilerin önemli bir kısmında görülür.Kedilerin gençlik hastalıgında bulaşma ağız ve sekresyonlarla nadirende olsa idrar ve dışkı ile bulaşabilmektedir.tedavi edilen kedilerde 1.5 aydaha kedi gençlik hastalığı virüsünü bulaştırabilirler.Sokak kedilerinde çok yoğun görülmekte aşısız yavrular sürekli risk gurubundadır,kedi otelleri,kedi barınakları,parklar,sokaklar,petşop enfeksiyonun en yoğun görüldüğü kontaminasyon yerleridir.virüs özellikle yurt dışından gelen yavru kedilerde yoğun olarak görülmektedir.
Kedi gençlik hastalığı virüsü ağız ve gırtlakta lenfoid dokuda bölünerek dokuda çoğalmaktadır.Hastalığa yakalanan kedilerde immun sisteminin güçlü veya zayıf olması hastalığın şiddetinin az veya çok olmasına neden olmaktadır.Etken kedinin vücuduna girdikten sonra 3-5 aylık döneminde ortaya çıkar,akut olarak gelişir 12 saat sonra ölüm hızlı bir şekilde gerçekleşebilir,bu durumda en çok etkilenenler gençlik hastalığı virüsünü kapmış olan yavru kedilerdir.İlk 24 saat içinde ölmeyen kedilerde iştahsızlık,ateş,aşırı su kaybı,halsizlik görülebilir.ilk 5-7 gün içinde ölmeyen kedilerin hastalığı atlatmaları mümkün olabilir.Yavru kedilerde kedilerin gençlik hastalığı virüsü gözde retinada tahribat yapmakta ve aynı zamanda optik sinirin küçülmesine neden olmaktadır.gözde irinli akıntı,kapanma yapabilir,hastalığı atlatan kedilerde gözde körlüğe neden olabilir doku yıkımlanması nedeniyle gözdecerrahi olarak amputasyon yapılması gerekebilir.Leucopeni tablosu görülmektedir.Total lökosit sayısı 2000 altına inerse hastalığın seyri ve sonlanması olumsuz olarak kabul etmekteyiz.kedilerin gençlik hastalığı virsü genç kedilerde% 60-90 ölümle son bulmaktadır.Vakalarda hafif sarılık burunda yeşilimsi akıntı,hamile kedilerde erken doğum,ölü doğum ,anomalili yavrulara neden olmaktadır.kimi vakalarda anne kedi güçsüz kalmaktan dolayı doğumu gerçekleştiremeyip sezeryanla doğum gerçekleştirilmek zorunda kalınabilir.hasta kedilerin kanında pıhtılaşma bozuklukları görülebilir.Kedilerin gençlik hastalığı sıklıkla paraziter vakalarla,zehirlenmelerle,koksidiyoz,bağırsak tıkanması, toxoplasmosis, criptosporodiozis,iltihaplı ishallerel karıştırılabilir ayırıcı tanıların çok dikkatli bir şekilde elemine edilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda barsakta ve midede yabancı cisim ,kafaya gelen travmalarda dikkatli olarak ayırt edilebilmesi için gerekli radyoloji ve labratuvar tetkiklerin yapılması gerekmektedir.Asıl tanı açıkçası doku kültürlerinden virüs izalasyonu,biyokimyasal ve serolojik tesler sonucu konulabilir.hafif veya şiddetli ishallerde leucopenia tablosu belirgindir,elektron mikroskopta alınan dışkı örnekleriyle hazırlanan preperatlarda parvo virüs partikülleri görülebilir.Ölen kedilerde barsaktan histopatoloji yöntemiyle saptanabilir.biyokimyasal bulgulardan ziyade histopatoloji bulgu yöntemlerine yönelmek mantıklıdır.Kedilerin gençlik Hastalığından kedilerinizi korumak amacıyla yavru kediler 8-10 haftalıkken birinci aşıları,12-14 haftalıkken 2.aşıları yapılır.Yetişkinlerde yılda tek doz aşı uygulamak koruyuculuk için yeterlidir.Kedilere aşılama yapıldıktan 15 gün sonra kedilerin vücudunda bağışılığın oluşması için gerekli olan antikor oluşmaktadır.Hamile,hasta ,hastalık yaymasından şüpheli kedilerde aşı uygulaması kesinlikle yapılmamalıdır.Gençlik hastalığına karşı aşı yapılmadan önce kesinlikle paraziter mücadele yapılmalıdır.İzmir bornovada bulunan veteriner kliniğimize haftada ortalama 3-4 vaka gelmektedir bu gelen vakalarda ağırlıklı oarak sokakta yaşayan kediler oluşturmaktadır..Kedilerin gençlik hastalığının insanlara geçme olasılığı bulunmamaktadır.Çok deyişik ırk kedilerde görülmektedir siyam,persian,van kedisi,tekir,sarman vs gibi.Hasta olan kedilerde özellikle ishal kesici dietler ve ilaçlar kullanılmaktadır.Damar içi serum uygulamaları önerilmektedir,daha önce hastalığı geçirmiş olan kedilerden alınan kan ve plazma hasta olan kedilere nakledilebilir,antibiyotik,vitamin,iyibakım,hijyen kurallarının uygulanması düzenli veteriner hekim kontrolü,aminoasit takviyesi düzenli olarak yapılmalıdır.pek çok vakka kliniğimizde başarılı şekilde tedavi edilmiştir.burun içi serum fizyolojik uygulamaları yararlıdır.Kusma kesici ilaçlar,ağızdan beslenme mümkünse özel konserve yaş mamalar diet kullanılabilir.Akciğerlere yönelik sekonder enfeksiyon riski unutulmamalıdır,vücut ısılarının düşmesi durumunda yoğun bakım küvöz uygulamaları oksijen verilerek hasta kedilerin tedavilerinin desteklenmesiyle olumlu sonuçlar alınabilir.Damar içi serum(elektrolitler)verilememesi durumunda deri altı sc uygulamalar yapılabilir.Tedavi sırasında aynı ortamda bulunan ama kedi gençlik hastalığı belirtisi göstermeyen kedi yavrularınada koruyucu amaçlı tedavi yürütmekte gerekir.bu tedavide bağışık güçlendiricive otoimmun serumlar kullanmak gerekebilir.Bu guruba kesinlikle gençlik hastalığı aşısı yapılmamalıdır.Hastalık etkeni taşıyan kedilerde tüylerde matlaşma,seyrekleşme sıkça raslanmaktadır.ağızda kötü koku ve lezyon,ağız içinde deyişik yaralar görülebilir.Kedi sahiplerinin kesinlikle kedilerinin aşılarını yaptırmadan dışarı çıkarmamaları gerekmektedir.Dikkkatimi çeken bir noktada kedi sahiplerinin ev kedilerini nasıl olsa dışarı çıkarmıyoruz diyerek aşı yaptırmak istememeleridir.Fakat dışarıdan kedi gençlik hastalığı virüsünü eve üstlerindeki kıyafetler ve ayakkabılarıyla getirebileceklerini unutmalarıdır.Sokaklarda artık kedi besleme alışkanlığı metropollerde okadar yaygınlaşmış oldugu ve bu populasyondaki kedilerin çokluğu ,aynı zamanda tamamının aşısız olduğu düşünülürse tehlikenin nekadar büyük olduğu anlaşılabilir.O yüzden kedilerin gençlik hastalığı aşınızı şiddetle bir veteriner hekime yaptırmanızı tavsiye ederim.kedilerin gençlik hastalığı tedavisi zor ve ekonomik açıdan maliyetlidir ama aşılama kesinlikle minumum maliyetle uygulanabilen tek güvenilir basit bir yöntemdir.yavru kedilerde aşılama öncesi kesinlikle paraziter temizlemenin yapılması gerekmektedir bu uygulama aşının kedi vücudunda yeterli antikor üretebilmesi için gereklidir.paraziter temizlikten sonra riskli guruplarda otoimmun serumlar aşı öncesi bağışıklığı artırmak için aynı zamanda riski minumize etmek için ekstradan uygulanabilir.Bu hastalıkta yavru kedilerde ölüm oranı olan %60-90 oranını unutmadan kedilerimize kesinlikle kedi gençlik aşısını yaptırmalıyız.Piyasada karma dediğimiz aşıların içinde bu virüse karşı etkin koruma vardır.Anne kedilerinde hamilelikten önce aşılanmaları şarttır.İyileşmekte olan kedilerde kan örneklerinin aralıklı olarak mikroskobik değerlendirilmesi şarttır.özellikle kedinizde kusma ishal ,göz-burun akıntısı,ateş olursa kedinizi hemen veteriner hekimize götürmeyi ihmal etmeyiniz.Yetişkin kedilerin tedavi sayesinde kurtulma ihtimalleri oldukça yüksektir.saygılarımla
Tolgay Aytar
Veteriner Hekim
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=6ec11765e5b5f07481aa2ac4d8c9d8ed&topic=2970.0