VEKTÖR
A-)Mekanik Vektör
-taşıyıp sokarak bulaştırma,
-taşıyıp değerek bulaştırma
B-)Biyolojik Vektör
-sokucu vektör bulaştırması
a-)üretici vektör,
b-)geliştirici vektör,
c-)geliştirip-üretici vektör.
-yutulan vektör bulaştırması
A-)MEKANİK VEKTÖR
*Taşıyıp sokarak bulaştırma
-Kan emme esnasında eklem bacaklıların vücuduna girer.Etkenin sayı ve şekil bakımından değişikliğe uğramadan konakçılara nakledilmesidir.Tabanus sineklerinin Trypanasoma türlerini nakletmesi gibi.. Tularemi ve Anthrax
*Taşıyıp değerek bulaştırma
-Musca domestica kokuşmuş maddeler ve dışkılar üzerine konar, buralarda bulunan hastalık etkenlerini ayakları, kanatları ve ağız organellerine bulaştırırlar.Kondukları yerlerde gıda maddelerine de bu etkenleri bulaştırırlar.Hamam böcekleri ve sinek türleri..
ÖR:Hamam böcekleri__Oxyspirura mansoni
Ganglyonema pulchrum
Oribatid acarlar___ Moniezia spp.
Hamam böcekleri__ Entemoeba histolitica
Entemoeba coli
Giordia intestinalis kistlerini
B-)BİYOLOJİK VEKTÖR
*Sokucu vektör bulaştırması
a-Üretici vektör bulaştırması
-Üretici vektörlerde patojen etkenler çoğalır.Yani sayıca değişikliğe uğrar.Fakat şekil değiştirmez.Veba etkeni bakteriler ve çeşitli arbo viruslar …
b-Geliştirici vektör bulaştırması
-Geliştirici vektörde etkenin sayısı artmaz fakat şekli değişir.Wuchereria bancroftii sivrisineklerde bu şekilde gelişir ve taşınır.
c-Geliştirip-üretici vektör bulaştırması
-Bu vektör çeşidinde parazit hem çoğalır,hem de şekil değiştirir.İnsan sıtması etkeni olan Plasmodium’lar sivrisinek (Anopheles spp.)vücudunda,
-Zehirli hayvan sıtması etkeni olan Theileria spp. İxodidae kenelerinin vücudunda bu şekilde gelişir ve taşınır.
*Yutulan vektör bulaştırması
-Vektörün yutulması veya konakçı tarafından yenilmesi sonucunda taşıdığı hastalık etkenlerinin de alınmasıdır.
-Köpek barsağında yaşayan Dipyllidium caninum’un vektörü pirelerdir.Pireler köpekler tarafından yenilmesiyle bu parazitin larva şekli olan Cysticercoid’leri almış olurlar.
-Hepatozoon canis’i taşıyan Rhipicephalus sanguineus’ların
köpekler tarafından yenilmesi…
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=8aa42540cd83bc398462cc6d94bf42ac&topic=1999.0