EKLEM HASTALIKLARI
Ostitis ; kemik dokusu yangısı
Periostitis ; periost’un yangısı osteomyelitis
Myelitis ; kemik iliği yangısı
Yangı ; vücudun kendini savunması için non-spesifik bir immun yanıttır.
Thixotropyc hareket ; basınç yardımıyla eklem hareketinin sağlanmasıdır.
NON-STEROİD ANTİİNFLAMATUAR İLAÇLARIN OSTEOARTHRİTTE KULLANIMI ( medikal sağaltım amaçları )
-ağrıyı kontrol etmek,
-mobiliteyi artırmak,
-hastalıklı eklemlerin süregen dejenerasyonunu önlemek,
Travma sonucu oluşan olaylar zinciri :
hücresel zarar >>> membran fosfolipidleri >>> fosfolipaz A2 >>> arachidonik asit >>> COX1 veya COX2 >>> prostaglandinler
kortikosteroidler
NSAİ
( COX : siklooksijenaz) tarafından önlenebilir !!! inhibisyonu!!!
( COX1 ; fizyolojik homeostasiste görev alır.
Mide ve dokusunda bulunur. Yapıcı özelliği vardır.)
NSAİ:
Örnek ; naproksen sodyum’un Y.Ö insanda 14 saat iken, köpekte 74 saattir.
Veya, chondrodestructıve kıkırdak yıkımlayıcı olan aspirin’in Y.Ö köpekte 48-72 saattir.
*****Yeni kuşak ve istenen özellikteki NSAİ ‘lere örnek olarak CAPROFEN, MELOXICOM verilebilir.
HAREKET TİPİNE GÖRE EKLEMLER ;
1.FİBRÖZ EKLEM ( sabit )
2.KIKIRDAKSI EKLEM ( yarı oynak )
3.SYNOVİAL EKLEM ( bölgede kayganlık sağlar, basınca karşı tampon görevi görür )
EKLEMİN ANATOMİSİ ( içten dışa doğru ) ;
1.HYALİN KIKIRDAK
2.LİGAMENTLER ve SUBCHONDRAL KEMİK
3.SYNOVİA
4.EKLEM KAPSULASI ( synovia üretimini yapar ve synovianın dışarı çıkmasını önler )
Eklem kıkırdağında kondrositlerde düzenli bir dağılım gözlenmektedir. Dört ayrı bölge ayırt edilmektedir ;
1.TANGENT ZONE : burada hücreler yassı formda olup, uzun eksenleri boyunca eklem yüzeyine paraleldirler.
2.TRANZİSYONEL ZONE : tangent zone bu ikincisiyle ilişkide olup bu bölgede hücrelr daha yvarlağımsı bir yapı sergilemektedir.
3.RADİAL ZONE : hücreler kıkırdağa dik olarak sıralanmıştır ve kısa irregüler sütunlar halinde dizilirler.
4.KALSİFİYE ZONE : matriks subkondüler kemiğe sıkıca bağlanmaktadır. Burada mikroskobik bakıda, hemotoksilen-eozin boyasıyla kendini mavi dalgalı bir şerit tarzında gösteren “TİDE MARK” denilen bir çizginin varlığı söz konusudur.
TIDE MARK : kemik olgunlaşmasıyla birlikte gerilemeye başlar ve synovial sıvı tarafından beslenen avasküler kıkırdak ile altında iliğin bulunduğu zengin vasküler yapısı olan subkondral kemik arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Eklem kıkırdağı ile subkondral kemik arasında geçiş bölgesidir.
EKLEM KAPSULASININ YAPISI ;
1.Dış tabaka ; Avasküler, alenfotik, anörojen bir yapısı vardır.
2.İç tabaka ; synovial membrandan oluşmuştur.
**Eklemdeki ağrı ve propriyosepsiyon ise kapsular, synovial, subkondral kemik ve kas sinir uyarılarının bitişlerinden algılanmaktadır.
SYNOVİAL MEMBRAN : synovia sıvısı, eklem hareketi sonucu oluşur ve hareket sonucu oluşan sürtünmeyi en aza indirmekle görevlidir. Bu görevi hyalin kıkırdak ile paylaşmaktadır.
HYALİN KIKIRDAK : %75 SU olan, hayvan türlerine göre değişmekle birlikte 5mm’den daha ince olan, sulu haline rağmen yarı solid kıvamda bir yapıdır.
SYNOVİAL SIVI ; bir glikozaminoglikan olan hyaluranik asit bulunduran infiltre bir plazma sıvısıdır.
Eklem kıkırdağının avasküler oluşu nedeniyle kondrositler için gerekli olan besin maddeleri, çift diffüzyon sistemi ile ekleme ulaşmaktadır.
EKLEMİN KİMYASAL KOMPOZİSYONU ; diğer dokulardan farkı yüksek proteoglikan konsantrasyonu ve protein vücuduna sahip makromoleküler yapıya sahip olmasıdır. Eklem kıkırdağının % 70 – 80 ’inin su olmasına rağmen kuru ağırlığının %50 ’sinden fazlasını kollajenler oluşturmaktadır. Özellikle kıkırdağın esas kollajeni, TipII kollajenlerdir ( %90 ). Aynı zamanda kıkırdakta eser miktarda ( %10 ) TipIX kollajenler de bulunmaktadır. Tip II ve TipIX kollajenlerden sonra 2. önemli yeri tutan madde, proteoglikan aggregatlarıdır.
SİTOKİNLER :
1.Uyarıya cevap olarak hızla sentezlenirler.
2.Sentezlendikleri hücrede bulunmazlar.
3.Yarı ömürleri çok kısadır.
4.Tek hücreden değişik sitokinler sentezlenebilmektedir.
5.Stokinler hücreye spesifik değildir.
OA’ ya karşı savaş için proflaktif öneriler;
1.Operatif , küratif metodlar
2.İlaç tedavisi
Sadece NSAİ yetersizdir!!!
Kondroprotektiv maddeler (HA) enjekte edilmelidir.
Bu amaçla; kondroitin sülfat 2mg / kg SC , haftada 2 kez , 6 ay
Pentozan polysülfat 5-10mg / kg , haftada 1 kez
Ağızdan GAG verilebilir.
Akut olaylarda aspirin kullanılabilir, destek verir.
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=9e15e2bda1f5348e9612c0d2a3c73e60&topic=2066.0