Hem hayvanlarda hem de insanlarda hastalık yapabilen Campylobacter cinsi bakterilerin insanlarda en sık olarak neden olduğu tablo çoğu kez kendikendini sınırlayabilen bir enterit tablosudur. İshal çok değişik şekillerde olabilir. Bazan aşırı sulu bazan da kanlı bir ishal görülebilir. İshal öncesi hastada baş ağrısı,miyalji, ateş gibi bulgular görülür. Karın ağrısı kramp veya kolık tarzında yaygın veya lokalize olabilir olur . Karın ağrısı akut apandisit ile karışabilir. Bulantı, kusma, iştahsızlık tabloya eşlik eder. Bazen bifazik bir seyir olup spontan düzelmeyi takiben günler sonra daha ağır bir ishalle tekrarlayabilir. Bazen de ishal uzun sürebilir.
Hastalığın Etkeni1 Spirillaceae fam., Gr(-), sporsuz,
2 spiral formlu, tek polar flagellası ile hareketli
3 Katalaz ve oksidaz (+)
4 Mikroaerofilik, O2 %5 ideal,
5 Ayrıca capnofil (CO2 seven) %10 CO2 ürer,
6 Opt.üreme 42-43 0C
7 Etken dondurma işlemine duyarlı
8 Tuza çok duyarlı %2 NaCl üremez
9 Campylobacter türleri içinde en sık ishal etkeni olan C. jejuni dir. C. coli de daha az sıklıkta olmak üzere ishal yapabilir. Diğer Campylobacter türleri de ishal etkeni olarak nadiren bildirilmiştir. Campylobacter türleri C,S veya martı kanadı gibi ve vibriolara benzer görüntüdedirler. Önemli üreme özellikleri mikroaerofilik olmaları ve 42º de üreyebilmeleridir.
10 Asidik ortam,dezenfektanlar,normal atmosferik oksijen, ısı etken üzerine etkili
Bulaşma Yolları1 Evcil, sıcakkanlı hayvanların çoğu rezevuar;
2 Domuz, sığır, koyun, keçi, tavuk, hindi, kaz, kedi ve köpeklerde bulunur.
3 Etken hasta veya portör hayv. gaitası ile süte geçer, pastörize edilmemiş süt inf. sorumlu en önemli gıdalardan biri.
4 Çiğ yada yetersiz pişirilmiş kanatlı eti ve ciğeri,
5 İşlenmiş hindi eti,
6 Hamburger
7 Çiğ istiridye inf. rol oynayan gıdalar.
Yapılan çalışmalada;
1 Kanatlı hayvanların %30-100,
2 Sığırların %40-60,
3 Domuzların %60-80’ inin etkeni bağırsaklarında taşıdıklarını ortaya koymuştur.Gıda ve su ile etkenin taşınmasının yanı sıra hayvan ile temas da önemli rol oynamaktadır.Özellikle küçük çocuklarda önemli sağlık sorunları şekillenmektedir.
Hastalığın Patogenezisi(Sakıncaları)Hem hayvanlarda hem de insanlarda hastalık yapabilen Campylobacter cinsi bakterilerin insanlarda en sık olarak neden olduğu tablo çoğu kez kendikendini sınırlayabilen bir enterit tablosudur. İshal çok değişik şekillerde olabilir. Bazan aşırı sulu bazan da kanlı bir ishal görülebilir. İshal öncesi hastada baş ağrısı, miyalji, ateş gibi bulgular görülür. Karın ağrısı kramp veya kolık tarzında yaygın veya lokalize olabilir olur . Karın ağrısı akut apandisit ile karışabilir. Bulantı, kusma, iştahsızlık tabloya eşlik eder. Bazen bifazik bir seyir olup spontan düzelmeyi takiben günler sonra daha ağır bir ishalle tekrarlayabilir. Bazen de ishal uzun sürebilir.
Bakteriyemi ve organ tutulumu , seyrek olarak ve immün +yetmezliğin olduğu durumlarda, bebek ve yaşlılarda görülür. Kronik periton dializi hastalarında peritonit gelişebilir. Komşuluk yoluyla kolesistit, pankreatit, sistit gelişebilir.
Reaktif artrit (Reiter’s sendromu) gelişebilir. HLA-B 27 doku antijeni olanlarda reaktif artrit gelişme olasılığı daha fazladır. Nadiren hemolitik üremik sendrom gelişebilir. Araştırmalar geç bir sekel olarak Guillan-Barre sendromu gelişebileceğini göstermektedir.
Korunma ve kontrol; 1 Yalnızca pastörize süt kullanılması
2 Başta kanatlı eti olmak üzere hayvansal gıdaların yeterince pişirilmesi
3 Pişmiş ve tüketime hazır gıdaların çiğ gıdalar ile alet ve ekipmanla çapraz kontaminasyonun önlenmesi. Çiğ ürüne dokunulduktan sonra ellerin iyice temizlenmesi.
4 Su kazanı ve atık suyun kontrolü.
5 İnfekte hayvanlarla temasın önlenmesi.
6 Personel hijyenine önem verilmesi.
vethekim_01Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=bffb5fa612423b28f362486679f48434&topic=1346.0