Coryza Gangrenoza Bovum - Bovine Malignant Catarrhal Fever - Koriza -KoryzaSığırların sporadik olarak görülen, prognozu kötü akut seyirli viral bir hastalığıdır.
Hastalık, baş ve barsak mukozalarında yangısal değişiklikler ve MSS bozuklukları ile karakterizedir.
Etken : Herpesviridae familyasının…Gammaherpes virusdür..
Etiyoloji: CGB Klinikman sadece sadece sığır ve mandalarda görülmektedir..Koyun ve keçilerde enfeksiyon latent seyreder , bu yüzden bu hayvanlarda bu hastalığı tanımak mümkün değildir...
- İmmunolojik olarak tek tiptir.
- Etkenin üretilmesinde sığırların tiroid hücre kültüründen yararlanılır.
- Enfeksiyon spektrumunda sığırlar, koyunlar, mandalar ve yabani gevişenler yeralmaktadır.
Patogenez: CGB etkeni vücuda girdikten sonra mezenşimal dokulara yerleşir be oralarda
-nekroz
-poliferasyon
-damar epitellerinde erezyonlar
-gözde keratokonjoktivit meydana getiriler
-ayrıca virus lenf yumrularında atipik poliferasyona,serebromeningeal zarlarda ve onların damarlarında bozukluğa yol açarak ensefalitislere neden olurlar...
Semptomlar:Kuluçka süresi 2 hafta- 10 aydır( ortalama 3-8 hafta)
Klinik bulgulara göre 4 formda seyreder..
1-Perakut Form: Bu form 1-3 gün sürer..Yüksek ateş,solunum güçlüğü,iştahsızlık,mukozalarda yangısal lezyonlar ve pis kokulu ishal görülür,Hyavan lar yere yatar kalkamazlar ve 1-3 gün içerisinde ölüm gözlenir..
2-Gastrointestinal Form: Yüksek ateş,ağız mukozasında kızarıklık ve belirgin bir ishal vardır..Dışkı pis kokulu ve kanlı olabilir.Ayrıca kas titremeleri ve episkleral damarlarda dolgunluk gözlenir..Lenf yumruları büyümüştür..Bu forumda ölüm 4-9 günde olur..Gözde hafif fotofobi oluşabilir..
3-Baş-Göz Form: Ani iştahsızlık,sütte azalma,yüksek ateş,nabızda artma(100-120),yaygın mukoprulent burun akıntısı,hırıltılı solunum,solunum güçlüğü,ağızdan soluma,lakrimasyon,gözkapaklarında ödem,fotofobi,episkleral damarlarda konjesyon belirtileri gösterir..
Larenks mukopzasındaki duyarlılık nedeniyel palpasyonda öksürük görülür..
Ağız ve burunda pis kokulu nekroz odakları görülür..
Bukal papillalarda kızarıklık ve uçlarında nekroz vardır.
Mermede nekroz odakları ve kabuklanma görülür..
Aynı lezyonlara koryum koranaryum ve interdigital bölgelerdede rastlanır..
Hayvanlarda su içme isteği vardır,fareksteki ağrıdan dolayı su içerken öksürük görülür..
Kas titremeleri ve sonlara doğru denge kaybı görülür..
ileriki dönemlerde başın yere yastlanarak durduğu görülür,ensefalitis belirtileri ,depresyon,konvilzyonlar şekillenir..
Yüzlek lenf yumruları belirgin hale gelir...
En belirgin semptomlar gözde oluşur..
Başlangıçta lakrimasyon ve fotofobi,5-6 gün sonrada değişik derecede çevreden merkeze doğru ilerleyen halkalar şeklinde keraitits oluşur..Bu devrede korneanın rengi kaybolur opak bir durum alır ve keratokonjoktivit şeklini alır..
Gittikçe burun akıntısı burunda kuruyarak nefes almayı zorlaştırır..
Ağız semptomlarının ilerlemesiyle hayvanda devamlı boşa çiğneme hareketleri ve köpüklü salivasyon dikkati çeker..
Bazı olaylarda hayvanda iyileşme belirtisi görülsede % 80-90 oranında ve 7-10 gün içerisinde akut ensefalitis sonucu ölüm görülür...
4-Hafif Form:Daha çok deneysel olaylarda görülür..
Direkt Teşhis:- Direkt teşhis klasik yöntemlerle sığırlarda zordur. Hasta hayvanların lökositlerden tiroid hücre kültürlerine ekim yapılabilir veya PCR tekniği ile antijen tespit edilebilir.
- Hastalığın epidemiyolojik durumu teşhise yardımcıdır. (Sporadik olgu, koyunlarla birarada tutulma, bulaşma azlığı)
Sağaltım: Etkin bir sağaltım olmadığından semptomatik ve sekonder enfeksiyonlara yönelik tedbirler alınır..
Yüksek dozda antibiyotik+glukokortikoidler ve ağrı kesiciler erilebilir
Serum glikoz (%30) +elektorlitler+a vitamini tavsiye edilebilir..
Korunma-Mücadele : Teşhis konduğunda derhal kesime gönderilmeli...
Koyun ve keçilerde latent olduğu için sığırlarla temasları engellenmelidir..
Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=c4196c4d4ade91cdbc4268e5516abf26&topic=809.0