KARA CİGER VE SAFRA YOLLARI HASTALIKLARI
Karaciğer 1200-1500g ağırlığında vücudun en büyük organıdır.Vücudun sağ üst bölgesinde kaburgaların arkasında diafragmanın altındadır.
Sağ ve sol loplardan oluşur.Sağ lop sol loptan altı kat büyüktür.
Safra yolları ise karaciğer içi ve dışı olmak üzere olarak ikiye ayrılır. İç portal alandan başlar sağ ve sol loplardan karaciğer içi safra yolları oluşur.Karaciğer hilusunda her iki kanal birleşir birleşik kanalı oluşturur.Birleşik kanal düodenuma doğru ilerlerken safra kesesi ile bağlantıyı sistik kanalla yapar.Koledok kanalını oluşturur ve ampula vater den düodenuma açılır.Safra kesesi 9cm uzunluğunda 50ml kapasiteli armut şeklinde bir organdır.
Karaciğer Parankim hastalıları ;
* Fulminant Hepatik yetersizlik; karaciger fonksiyonlarının birden ve ağır şekilde bozulması ,ağır yaygın karaciğer nekrozu ile oluşur.
- Sebepler
- * İnfektiv – Hepatit A,B,C,D,E -Herpes simplex
* Toksik ve ilaç –Halothan, İzoniazid,rifampisin, Antidepresan ,Non-steroıdanti-inflamatuvar ilaçlar,Valproıc asid ,Paracetamol(aşırıdaz),Mantar zehirlenmesi,
• İskemik- iskemik hepatit,Cerrahi şok, Akut Budd-Chiari send.
• Metabolik- Wilson hast.,Gebelikte yağlıkaraciğer ,Reye send.
• Seyrek görülenler- Yaygın malign invazyon, ağır bakteriyel infeksiyon
*Kronik Karaciğer hastalıklar;
Kronik Aktif hepatit ,
• Hepatit B
• Hepatit C
• Lupoıd
• Wilson Hast.
• İlaç
• Alkol
• Alfa-1-antitripsin
• Citomega virus
• Rubella gibi nedenlerle oluşabilir. Histopatolojik olarak kronik persistan hepatit, kronik lobuler hepatit,kronik aktiv hepatit sınıflara ayrılır.
Karaciğer parankim hastalıkları sonunda karaciğer sirozu gelişebilir.
KARACİĞER SİROZU
Yaygın fibrozis ve nodül formasyonu ile oluşan anatomopatolojik oluşumdur. Etyolojik faktörler çeşitli ancak sonuç aynı yani sirozdur.
Sirozda etyoloji ve tedavi
Etyoloji Tedavi
Viral hepatit (B,C,D) ?Antiviral
Alkol Alkol bırakılması
Metabolik
Aşıdemir yüklenmesi Kan alınması ,desferriaxamin
Bakır yüklenmesi(Wilson hast.) Penisillamine
Alfa-1-Antitripsin yetmezliği ?Transplantasyon
Tip lV Glicogenesis ?Transplantasyon
Galatozamia Süt ve süt ürünlerinin kesilmesi
Tırosinamia Tirozin alınmaması,tranplantasyon
Kolestasiz(safra yolları) Safra yolları tıkanıklığını gidermek
Hepatik ven tıkanıklığı
Budd-Chiari send. Ven tıkanıklığının giderilmesi
Kalp yetmezliği Kalp tedavisi
İmmunulojik (Lüpoıd hapatit) Prednizolon
Toksin ve ilaç Hangi ilaç olduğunu tespit et ve kes
İndian Çocukluk Hast.
Kriptojenik ? Penisillamine
KARACİĞER TÜMÖRLERİ
Karaciğerin iyi kötü huylu tümörleri olabilir. Kökeni için de primer ve sekonder tümörler olabilir. Sekonder tümörler primer tümörlerin 30 katı kadar fazladır.
Primer karaciğer tümörleri
Bening Malign
Hepatosellüler Adenoma Hepatosellüler kanser
Fibro-lameller
Hepatoblastoma
Safra yolları Adenoma Safra yolları kanseri
Cistadenoma Karaciğer ve safra yolları kanser
Papillamatozis Cistadenokanser
Mesodermal Hemangioma Angiosarkoma
Sarkoma
Diğer Mezenkimal
Hamartoma
Lipoma
Fibroma
Etyoloji de hepatit B ,Hepatit C pozitiv kronik hepatitler ,siroz, olgularında karaciğer kanseri olasılığı oldukça fazladır.
Tanıda takip edilecek yöntemler,
KARACİĞERDE YER İŞGAL EDEN LEZYON
Klinik muayene
Serumda alfa fetoprotein
HEPATİT B&C MARKIRLARI
ULTRASONOGRAFİ
DEĞERLENDİRME B.Tomografi- Angiografi,
Kist
Hemangioma MRl
Metastaz
KARACİĞER İĞNE BİYOPSİSİ
PRİMER KARACİĞER KANSERİ
Ameliyat edilebilir Ameliyat edilemez
Tümör çıkarılır Perkütan alkol ver. Arter içine alkol
Rezeksiyon Transplantasyon Embolizasyon Lipiodol+Kemoterapi
SAFRA YOLLARI HASTALIKLARI
Safra tuzları, bağlı bilirubin,kolesterol,fosfolipitler ,proteinler ,elektrolitler ve su karaciğer hücrelerinden kanaliküllere atılır.Kanaliküller sağ ve sol loptaki safra kanallarını bu kanallarda birleşerek birleşik kanalı oluşturur distalde sistik kanal yoluyla safra kesesine bağlanır daha aşağıda da koledok kanalı oluşur ve ampulla Vater den düodenuma açılır. Safra yolları hastalıkları da bu anatomik yapının her hangi bir yerinde oluşacak patolojilere neden olur. Oluşabilecek patolojilere bağlı gelişen klinik ve laboratuvar tabloya kolestazis denir. Safranın düodenuma akmasının engellenmesi ile safra yollarında ve karaciğer de birikmesi söz konusudur.
Tıkanıklığın seviyesine göre karaciğer içi ve karaciğer dışı olarak ikiye ayrılır.Tanı için aşağıdaki yol takip edilmelidir.
KOLESTAZİS TANISI
ULTRASONOGRAFİ
SAFRA KANALLARI GENİŞ SAFRA KANALLARI GENİŞ DEĞİL
KLİNİK BİLGİLERE BAĞLI OLARAK
ERKP KANAL HASTALIĞI KC İÇİ SAFRA YOLLARI
PTK STAZI
ERKP KC.BİYOPSİ
PTK
Kolestazis nedenleri ; karaciğer içinde primer biliyer siroz , toksik hepatitler, Karaciğer dışı taş ,tümör, bening darlıklar , kistik hastalıkları gibi nedenlerdir.,
TEDAVİ;
Kolestazise neden olan sebep tam olarak ortaya konulmalı bu nedene uygun tıbbı ,endoskopik, cerrahi tedaviler uygulanabilir.
SAFRA KESESİ HASTALIKLARI
Safra kesesinin en sık görülen hastalığı safra taşı ve taşlı kolesistittir. Özetlemek gerekirse semptomatik safra taşı en kabul edilen tedavi cerrahidir. Bu gün tercih edilen yöntem ise laparoskopik kolesistektomidir.Bu tedavileri ret eden hastalarda kırma veya taş eritme tedavileri denenebilir.
Linkback: http://www.gencveteriner.com/karaciger-ve-safra-yollari-hastaliklari-t2385.0.html