Kannibalizm, her yaştaki civciv, piliç ve tavuklar arasında görülen ve yetiştiricilerin asla ihmal edemeyeceği kötü bir alışkanlıktır. Zira, bu durumdaki hayvanlar birbirlerinin kloaka (geri) veya kloakanın hemen altındaki karın bölgelerini, başlarını, parmaklarını, kanat ve kuyruklarını gagalayarak ciddi yaralara yol açarlar.
Kannibalizmin başlıca nedenleri şunlardır:1- Yemlik, suluk ve follukların yetersiz olması
2- Yemin protein ve esansiyel aminoasitler bakımından tamamen noksan veya yetersiz olması
3- Birim alana normalden fazla hayvan konulması,
4- Sinirlilik ve aşırı heyecan,
5- Aşırı sıcaklık,
6- Aşırı aydınlatma,
7- Yaralı ve sakat hayvanların sürüden ayrılmaması,
8- Bazı tavukların gerilerinin dışarı fırlaması (prolapsus),
9- Her türlü stres durumu,
10- Sürüde folluk yerine, yere yumurtlamakta direnen hayvan olması,
11- Follukların fazla aydınlık olması,
12- Hayvanların aç veya susuz bırakılması,
13- Çiftleşme sırasında meydana gelen hırpalanma veya yaralanmalar,
14- Sadece pelet yem kullanılması,
15- Dış parazitlerin yol açtığı yaralar,
16- Farklı yaş, ırk ve renkteki hayvanların bir arada tutulması,
Kannibalizm bu faktörlerden bir veya bir kaçının etkisi ile ortaya çıkabilir. En iyisi bunları ortadan kaldırarak çıkışını önlemektir. Ancak, bir kez görüldükten sonra, gaga kesiminden başka hemen hemen hiçbir çare kalmamaktadır.
Gaga kesimi çıkıştan cinsi olgunluk yaşına kadar ki dönemde, her an yapılabilir. Özellikle kannibalizm patlak verir vermez zamanına bakılmadan hemen başlatılmalıdır. Normal yetiştirme programlarında gaga kesimi, 6 – 9’uncu günler arasında yapılmalı, 10-14 haftalar arasında hatalı olanlar düzeltilmelidir. Gaga kesimi genellikle bu iş için özel yapılmış elektrikli bir araçla gerçekleştirilmekte olup, bunun keskin ve çok sıcak bir bıçağı vardır. Bıçak gagayı keserken dağladığı için, aşırı kanamayı önler ve çabuk iyileşmesini sağlar. Dağlamanın en uygun şekilde yapılabilmesi için, gaga kesildikten sonra ucu, kızgın bıçakla 2-3 sn temas halinde tutulur. Bundan fazla tutulması strese yol açar, daha kısa süre dağlanan gaga ise tekrar büyür. Gaga kesimi her iki gaga birden kesilerek yapılabildiği gibi, sadece üst gaga kesilerek de yapılabilir.
Kesim için hayvanı tutan kimse, bir elinin baş parmağı civcivin başının arkasına, işaret parmağı, eğer sadece üst kesilecekse iki gaga arasına, her ikisi de kesilecekse gırtlağın altına gelecek şekilde sıkıca tutar, diğer eliyle de ayakları kavrar. İşaret parmağının bu şekilde tutulması hayvanın dilini geri çekerek kızgın bıçağın değmesini önler. Her iki gaga da kesilecekse, baş aşağı doğru hafifçe eğilerek alt gaganın daha uzun kalması, üstün biraz kısa kesilmesi sağlanır.
vethekim_01Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=d4ed66ac71134e216b003f9469b681fd&topic=1716.0