Konu: TAVUKÇULUĞUN TARİHİ GELİŞİMİ

[eXcaLibuN]

TAVUKÇULUĞUN TARİHİ GELİŞİMİ
Tavukçuluk kümes kanatlıları kapsamında incelenir. Kümes kanatlıları dilimizde İngilizce “poultry” kelimesi karşılığı kullanılmakta; Tavuk, hindi ördek, kaz, bıldırcın, keklik, sülün, devekuşu ve güvercin hepsi kapsamında incelenmektedir. Bugün için kanatlı hayvan yetiştirme genel terimi yaygın olarak kullanılmakta bu kapsamda her tür olarak ifade edilmektedir
             Tavukçuluğun Yayılma ve Gelişmesini Etkileyen Faktörler
Aşağıda maddeler halinde sıralanmış bu faktörlerin çoğaltılması-genişletilmesi mümkünse de burada ana hatlarıyla verilmesi yeterli görülmüştür.
1. Tavuklar yapılan itibariyle küçük cüsseli hayvanlardır. Diğer hayvanlarla mukayese edildiğinde çok daha az yem yerler, bakımları kolaydır.
3. Nüfus artışı, toplu yerleşim birimlerinin kuruluşu, şehirleşme, tavuk eti ve yumurtaya olan talebi artırmıştır.
4. Tavuk üreme kabiliyeti yüksek bir hayvandır. Piliçler 5–6 ayda yumurtlamaya geçer. Ayrıca yetiştiriciler gurk tavuk ile kolayca civciv çıkarılabilmektedirler.
7. Tavukçuluk, yetiştiricisi için devamlı gelir getiren bir faaliyettir. Diğer bazı tarımsal faaliyetler gibi mevsimlik değildir.
lO. Az kapasiteli aile tavukçuluğu için ağır iş gücü ihtiyacına gerek yoktur. Çocuklar ve yaşlılar da tavukçuluğun günlük işlerini yapabilirler. Hatta bugün 4–5 bin kapasiteli bir tavukçuluk işletmesi, dışardan işçi tutulmaksızın yürütülebilmektedir.
13.Tavuk eti ve yumurtanın besin değeri, diğer hayvansal kaynaklı gıdalar gibi insanın bedensel ve zihinsel gelişimindeki değeri anlaşıldıkça yumurta ve tavuk etme olan talep artmıştır. Bu talep gelecekte daha da artacaktır. Bu talep, üretimi yani bu yetiştiriciliği teşvik edici niteliktedir.

Tavukçulukta Görülen Değişim ve Gelişmeler Üreticiler açısından amaç kar sağlamak ise de dünya tavukçuluk endüstrisinin hedefi, et ve yumurta şeklinde yüksek kaliteli protein kaynağı olarak zengin gıda maddesinin üretimidir
Son 50 yılda tavukçulukta meydana gelen değişmeler ziraat ve hayvancılığın hiç bir dalında olmadığı ölçüde büyüktür. Bu ölçüde verimlilikte artmıştır.
19. yüzyıla girerken yerleşim alanlarında insan populasyonlarındaki artış, av hayvanlarının sayısında tedrici bir azalma sonucu tavuk eti ve yumurtaya olan talep artmıştır. Bunun sonucunda aile işletmelerinde tavuk sayısında artış görülmüştür. Bu yüzyılda 50 den fazla tavuk bulunduran işletmelerin sayısında artış olmuştur.
1842 yılında ABD. de kuluçka makinası kayıtlara geçmiştir.
1869 yılında ilk kapanlı folluk patenti alınmıştır.
1870’li yıllarda yetiştiriciler yumurta kalitesi konusuna ilgi göstermeye başlamışlar; ABD. de ıslah programlarında ilk kez ayak numarası kullanılmaya başlanmış ve ilk ticari kuluçkahane kurulmuştur.
1878’de ABD. de ilk ticari yumurta kurutma işletmesi kurulmuştur.
1889 da yumurta üretiminin uyarılmasında, ilk kez suni aydınlatma kullanılmaya başlanmıştır. Suni aydınlatmanın kullanılmasıyla yumurta veriminde mevsimin etkisi kalkmıştır. Şekil 1,1 de sun’i aydınlatmanın bu etkisi görülmektedir.
1899 da ilk kez donmuş yumurta pazarlamaya başlanmıştır

Yine bu yıllarda rasyonlarda özellikle mineral madde ve protein kapsamına ilgi artmıştır.

 
Şekil 1.1: Yumurta Veriminde Mevsimsel Değişmeler ve Aydınlatmanın Etkisi

1900–1930 yıllarında tavukçuluk alanındaki gelişmeler hızlanmıştır. Daha önce başlayan gelişmeler genişleyerek devam etmiştir.
20. Yüzyılın birinci yarısında tavukçuluk işletmelerinin çoğunluğunda tavuk sayısı 100 den azdı. A..D. de 300 den fazla tavuğu olan işletmelerin oranı ancak %15.8 kadardı. Yine bu yıllarda tavuk başına ortalama yumurta verimi 70 civarında idi. Ancak en iyi tavuklar birinci verim yılında 150 yumurta verebilmekteydi. Tavuk populasyonu içinde saf ırkların oranı artmaktaydı.
Ticari kuluçkahanelerin sayısında artış görülmüştür. Ancak sun’i inkübasyon yoluyla çıkarılan civcivlerin oranı halen çok düşüktü. Bu oran 1910 yılında A.B.D.de % 2 den azdı. 1930 da ise bu oran % 4,5’e yükselmiştir.
l9l2’de C. Funk tarafından vitamin terimi ortaya atıldı. Steinberg, Halpin ve Hard, 1920’li yılların başlarında yağda eriyen A ve D vitaminlerini buldular. 1930 da kalsiyum, demir, bakır, iyot gibi mineral maddeleri kapsayan rasyonlar hazırlandı.
l920’lerin ilk yıllarında beslemede, beşin maddesi ihtiyaçlarındaki yeni buluşlar sonraki yıllarda hayvanların sürekli kümeste tutulmasını mümkün kılmış tır.
1929 yılında ilk kez pelet yem kullanılmıştır.
1960 yılından günümüze kadar devam eden dönemde tavukçuluk endüstrisinde çok önemli gelişmeler görülmüştür. Bunlardan en önemlileri aşağıda alt
başlıklar halinde verilmiştir.
Islahtaki Gelişmeler ve Hibrit Üretimi:   . Irklar ve aynı ırk içerisinde geliştirilen farklı hatlar arasında yürütülen melezlemeler sonucunda yaşama gücü ve verimi yüksek hibrit döller elde edilmiştir. 1960 öncesi sağlanan bu gelişme ile bu dönemde yumurtacı ve etçi hibritler, üretimde süratle standart saf ırkların yerini almıştır. Ticari üretim işletmelerine hibrit materyal sağlayan büyük damızlık işletmeler doğmuştur. Bu konuda firma sayısı ve hibrit çeşitleri süratle artmış, firmalar arasmda büyük rekabet görülmüştür.

Kuluçka Yöntemi: Köylerde halen tabii kuluçka ile civciv çıkarmak görülmekte ise de, ticari işletmeler civciv ihtiyaçlarını tamamen kuluçka işletmelerinden sağlamaktadırlar.

Verimdeki Gelişmeler: Tavuk başına yumurta verimi 250 ye ulaşmıştır. Broiler üretiminde 6–7 haftada kesim çağına gelebilen genotipler yetiştirilmektedir. Yemden yararlanma da büyük iyileşme sağlanmıştır. Broiler yetiştiriciliğinde yemden yararlanma ticari işletmelerde l.8–2,0’a kadar indirilebilmiştir. Et ve yumurta yönlü hibritlerde sağlanan bu gelişmeler, damızlık suru lerin ıslahı, beslenmede, hastalık kontrolünde ve sürü manejmanındaki iyileşme ile elde edilmiştir.,


İşletme Büyüklükleri: Bu dönemde endüstrinin yapısında meydana gelen en önemli değişmelerden birisi işletme kapasitelerinde görülen artıştır. l960’lı yıllarda 100 binlik kapasiteli işletmeler görülmeye başlandı.1970’te yalnız ABD’de 100 binden büyük kapasiteli 25 firma olup, bunlardan dördünün herbiri 400 binden fazla kapasiteli idi. 1 970’de ise en büyük firma 3 milyondan fazla hayvan çıkışını kontrol etmekteydi. Broiler Endüstrisinde kapasite bakımından önemli değişiklik, az fakat daha büyük firmalarla sonuçlandı.

Bütünleşme: Gerek broiler, gerekse yumurta endüstrisinde bütün safha ve kollarda tam bir entegrasyona gidilmiştir. Bu bütünleşme, tavukçuluk işletmeleri, yem fabrikaları kesim ve işletme firmalarının birleşmesi şeklinde görülmektedir.
Sağlık Koruma ve Hastalık Kontrolü: Sağlık koruma alanında bilgi artışı ve geliştirilen yeni uygulamalar, hastalık etkenleri ile hastalıkların önlenmesi ve tedavisi ile gelişen aşı-ilaç endüstrisi işletmelerde verimliliği ve karlılığı arttırmıştır.

Kesim İşleme ve Pazarlama: Kesim ve işleme ünitelerinde modernizasyona gidilmesi ve pazarlama hizmetlerinin,, iyileştirilmesi sonucu tüketicilerin isteklerine uygun, temiz, taze, sağlıklı ve işlenmiş çeşitli ürünler sunulması mümkün olmuştur.
.

3.. Tavukçuluğun Ülke Ekonomisindeki Önemi

1.1.3.1. Hayvansal Protein İhtiyacının Karşılanmasında Tavukçuluğun Önemi
Bedensel ve zihinsel gelişmede ve insan sağlığında hayvansal protein tüketiminin önemli rolü bilinmektedir. 20. yy. boyunca beslenme bilgisinin ilerlemesi insanların beslenme görüşleri ve alışkanlıklarında değişiklik meydana getirmiştir. Hızlı nüfus artışı, nüfusun tarımdan sanayii akışı, endüstrinin yoğunlaşması, şehirleşme sosyal yaşantıda değişme meydana getirmiştir. Bütün bu değişmeler hayvansal protein, özellikle et açığının giderek artmasına neden olmuştur.
 Tavukçuluğun ülke ekonomisine katkı şekilleri aşağıda incelenmiştir.

1. Tavukçuluk bugün geçimini tamamen bu faaliyetten sağlayan büyük işletmeler yanında kırsal kesimde, köylerde düşük verimli karışık mahalli ırklara bazen da temin edebildikleri takdirde ticari hibritlerle aile tavukçuluğu şeklinde 5–10 yada daha fazla sayıda tavukla yapılmaktadır. bu aileler, böylece tavuk eti yada yumurta ihtiyaçlarını tamamen veya kısmen karşılayabilmektedirler. Hatta bir miktarda çevrelerine satarak cep harçlığı yapmaktadırlar. Bu alışkanlık eskiden beri devam etmektedir.
6. Tavukçuluk sektörünün gittikçe gelişmesi sonucu bu alandaki ziraat mühendisi, veteriner hekim, ziraat teknisyeni ve hayvan sağlık memuru istihdamı da artmaktadır.
7. Tavukçulukta yan ürünlerin de ekonomik bir değeri vardır. Tavuk gübresi tarım toprakları için aranılan bir gübredir. Kesimhane artıkları ve kuluçkahane artıklarının değerlendirilmesi mümkündür.


1.1.4. Türkiye Tavukçuluğu

1.1.4.1. Tavukçuluğumuzun Tarihi Gelişimi
Tarihi belgeler, Türklerin tavukçuluğu çok eski devirlerden beri bildiğini ve yetiştirdiğini göstermektedir. Bu, övünülecek bir durum olmakla beraber köylerimizde bugünkü yetiştiriciliğin genellikle o devirlerinkinden pek farklı olmadığını da üzülerek söylemek gerekir. Memleketimizde ilk modem tavukçuluk hareketinin, 1930 yılında İktisat Vekâleti tarafından yetiştirme ve tecrübe kurumu olarak Ankara’da o tarihteki adı ile Merkez Tavukçuluk Enstitüsü’nün açılışının kararlaştırılması ile başladığı kabul edilir.   
1958 yılında Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Kümes Hayvanları Yetiştirme Hastalıkları şubesi kurulmuştur. 1955–1956 yıllarında İstanbul’da özel bir tavuk mezbahası, Ankara’da Et-Balık Kurumu tarafından büyük kapasiteli bir tavuk mezbahası kurulmuştur. 1956 yılında Yem Sanayii TAŞ. kurularak daha sonraki yıllarda ilave fabrikalar ile yem üretimimiz arttırılmıştır. Tavukçuluk uzmanı yetiştirilmesine önem verilmiş ve çiftçi düzeyinde kurslar düzenlenmiştir.
Türkiye Tavukçuluk endüstrisinin gelişimi özellikle son 25 yıla rastlamaktadır. bu dönemde, düşük üretim kapasiteli köy tavukçuluğundan modem girdilerin daha yoğun biçimde kullanıldığı teknik tavukçuluğa yönelinmiş, çoğunluğu köylerde olan düşük verimli tavuk populasyonunun yerini modem ticari sürüler almaya başlamışlardır.


Linkback: http://www.gencveteriner.com/index.php?PHPSESSID=b9b527c42787f5b5d5d20e5bd468e3fe&topic=843.0